Riz: Cudahiya di navbera guhartoyan de
Content deleted Content added
ΣΓ*Ψ*ζ=Σ⅛*σ*ζ*⅛*⅛*ψ*1/1/22/7 16.11.2014 p:m :15:30 |
B Guherandina 78.187.139.130 hat betal kirin, vegerand guhartoya dawî ya WîkîBot |
||
Rêz 1:
{{Taxobox
| name = Riz
| image = Reis-Rispe.jpg
| image_width = 250px
| image_caption = ''[[Oryza sativa]]''
| regnum = [[Plantae]]
| divisio = [[Magnoliophyta]]
| classis = [[Liliopsida]]
| ordo = [[Poales]]
| familia = [[Poaceae]]
| genus = '''Oryza'''
| subdivision_ranks = Cureyên birincê
| subdivision = ''Li gotarê binihêrin.''
}}
'''Riz''' an '''birinc''' (bi [[latînî]], ''Oryza'') giyayek ji famîleya ''Poaceae'' ye.
Riz yek ji xurdemeniyên bingehîn ê gelek kulînên cihanê ye. Cara pêşîn li [[Asya]]ya Dûr hatiye nûveçandin û ji wir belav bûye.
== Bêjenasî ==
Peyv '''riz''' bi îhtîmaleka mezin ji peyv ''vrīhi'', di [[sanskrîtî]] de tê. Ev peyv di [[paşto]] da ''wriže'', di [[grekî]] da ''oryza'', di latînî de ''riso'', di [[îngilîzî]] de ''rice'' e. Di [[erebî]] de jî ''erz'' e.
Peyv '''birinc''' ji peyva [[pehlewî]] ''brinj'' tê. Ew peyv di [[farisî]] de ''berenc'' di [[tirkî]] de ''pirinç''
== Hilberîna rizê ==
{|
|Welat
|bi milyon t
|-
|[[Çîn]]
|164,8
|-
|[[Hindistan]]
|132,0
|-
|[[Îndonezya]]
|52,1
|-
|[[Bangladeş]]
|38,1
|-
|[[Viyetnam]]
|34,5
|}
== Cureyên rizê bi zimanê zanistî ==
* ''Oryza barthii''
* ''Oryza glaberrima''
* ''Oryza latifolia''
* ''Oryza longistaminata''
* ''Oryza punctata''
* ''Oryza rufipogon''
* ''Oryza sativa''
* ''Oryza sativa'' var. (binekom) ''japonica''
Bo çandina rizê axa avîn û germhewa pêwîst e. Li [[Kurdistan]]ê çandiniya birincê li hin deveran gengaz e, lê nehatiye ceribandin. Kurd rizê ji [[Îran]]ê dikirin. Rizê Îranê navdar e. Zanist di wê baweriyê de ne ku orgîna rizê ji [[Kore]]yê ye.
[[Kategorî:Xwarin]]
[[Kategorî:Zad]]
|