Bajarê Hezo yê di sala 1514'an de ketiye bindestên [[osmaniyan]]. Dema ku komara Tirkiyê avabû, Hezo bajarokekî li ser bajarê [[Qabilcewz]]ê bû. Lê di sala [[1938]]'an de bû bajarek wek Qabilcewzê. Ji wê salê heta sala 1990'î Hezo navçeyekî li ser bajarê [[Sêrt|Sêrtê]] bû. Lê belê piştî ku Elih (Batman) di sala 1990'î de bû wilayet, navçeya HezoyêHezo yê bi wilayeta BatmanêElih (Batman) ê ve hat girêdan.
Hezo bajarekî di nav çiyayan de ye. Lewra jî ji gelên danêswanêndanêshwanên wê re tê gotin [[: çiyayî]], herçendî çîyayîyên Hezo yên ên liçîyayê jorînin. Ji xeynî vî jî, ji xelkê HezoyêHezo yê re tê gotin [[:xerzî]], bela ku Hezo li mintiqa [[xerzan]]re jî tê gotin : Xerzan di nav çiya de dimîne. Malbendên kevn li vir henin, yek ji wan ên navdar wek [[: Xalid Efendî]] ([[Xalid Efendi ed-din el-(Aydin) Xerzanî]] û anjî wek Kûr û lawê wî tê gotin: Abdurrahman Efendî (Aydin) Xerzanî wek serok mirovek pêshverû yên vî herêmî û wek bi nava Mala Îsê tê navdan û nav kirin, wek ji yek kurên wî ên bi nav û şanShan wek [[Evdurehman Efendî Xerzanî ad-DanDin (Aydin)]]ji cihê nav û shanê Xalid Effendî domand û herwisa jî, {{fact}} (Mala Îsê destê navî li vî şaxî gellek gring bûwe) wek pêşverûyên deshelat û aristqrasîyê hemn herêmî bûye û heman herêman in. Bandoriyên Evdurehman Efendî Aydin (Xerzanî)ê Xalid Efendî wek malbatên di cih de tekûz û rayedar û wek bi navê Malayên Îsê tên dîtin, shaxek wan en herî mezîn jî li Bedlîsînin. Dîsa, malbatên [[BalûdtasBalûdtash]] an wek [[Maarûf]] ([[Mala Şêxûbalî]]) pêşverû jî lêre gellek hene. Herwiha malbatên kevn û zor kevn wek xerzanî jî, di heman deveran de bi darî zor nefî û pênaber manin. Bi tahbîrî êmin, li devereyên dewletên derveyi de jî têçenden bawerkirinmalbatên kuXeruzanîyan bicihhenin. bininHemû ûji wekdeverên Hezo hatine nefîkirin. Wek herweha, malbatên xerzanîXerzanî yan li derveyî Kurdistan de zêde hene. Li gor lêkolînên di destên me de, mala XerzaniyanXerzani yan (ad-din an jî Aydin) tên hesibandin. Navdarê bi nav wek Evdurehman EfendiyêEfendi yê Xalid efendî ( aydin) ji mala Îsê tê zanîn.
