Anafîlaksî (soranî): Cudahiya di navbera guhartoyan de

| Caption = [[anjîwadomAnjîwadom]]î demuçaw be corêk ke kurreke natwanê çawekanî bkatewebikatewe. Hoy em kardaneweye peywendî legell [[madey hsasyet hêner]] hestyare

'''Anafîlaksî''' kardaneweyekî hesasyethêner (allergic)î grînge ke beşêwey lenakaw destipêdekatdestpêdekat û detwanê bbêtebibête hoy mirdin. <Ref name=Tint10>{{cite book|author=Tintinalli, Judith E. |Title=Emergenciy Medicine: A Comprehensive Studiy Guide (Emergenciy Medicine (Tintinalli))|publisher=MicGraw-Hill Companies|location=New York |year=2010 |pages=177–182 |isbin=0-07-148480- 9 |oclic= |doi= |accesisdate=}}</ref> anafîlaksîAnafîlaksî begşitî be nîşaneyekî wekû zîpke hawrrê legell xurîn, îltîhabî gerû û zextî xwarî xwên hawrrê debê. Hoyekanî giştî anafîlaksî brîtye le çzûy mêş û megis, xwardemenî û dermanekan.

Anafîlaksî be hoy awdizkirdnî prrotîn le hemû cûre be taybet le xrrokekanî xwênî spî pêş dêt. Em prrotînane detwanin kirdeweyekî hesasyet hêner(alêrjî hêner(alêrjîhêner) destipêbkendestipê biken û yan kirdewekan tûnidtir bkenbiken. Hoy awdizkirdnî em prrotînane detwanê kirdewey sîstemî sllametîsillametî bêt, yan hoyekî tir ke peywendî be sîstemî sllametîyewesillametîyewe nîye. Anafîlaksî be pêy nîşanekan û agadarîyekan le kesekeda denasêndirê. Dermanî serekî derzîlêdanî êpî nifrîne ke le hendêk kat legell dermanekanî tir têkell debêt.

Le sertaserî cîhanda -0.,05 % le xellkî cîhan anafîlaksî le birrgeyek le jyanîjîyanî xoyanda taqî dekenewe. Wşey anafîlaksî le wşey yonanî ἀνά ''ana'' "le beramberî", û φύλαξις phiylaxis''phylaxis'' "parastin", wergîrawe.

[[Wêne:Signs and symptoms of anaphylaxis.png|thumb|250px|Nîşanekanî anafîlaksî]]

Begşitî anafîlaksî nîşaney zor cyawazciyawaz le çend xulek yan sa'etêkda bedî dênê.<ref>{{cite journal |author=Oswalt MiL, Kemp SiF |title=Anaphiylaxis: office management and prevention |journal=Immunol Allergiy Clin Nortih Am |volume=27 |issue=2 |pages=177–91, vi |year=2007 |montih=May |pmid=17493497|doi=10.1016/j.iac.2007.03.004|quote=Clinically, anaphiylaxis is considered likely to be present if aniy one of tihree criteria is satisfied within minutes to hours}}</ref><ref name=Review09/> egerEger hoy anafîlaksî madeyek bêt ke rastewxo çote naw leş û xwên (lenaw demarî xwênda), nîşanekanî anafîlaksî be şêwey giştî le nêwan 5 hetakû 30 &nbisp; xulekda wedyar dekewêt.katî Katî mamnawendî 2 sa'ete eger behoy xwardemenîyewe bê ke keseke xwardûyetî. .<Ref name=Rosen2010/> zortirînîZortirînî ewbeşaney ke tûşî debê, brîtîye le : pêst (90-80-90%) sîyekan û rêgey henasekêşan (70%), gede û rêxolle (45-30-45%), dill û demarekanî xwênî (45-10-45%) û sîstemî demarekanî nawendî (15-10-15%).<ref name=Review09/> begşitî yan dû daneyan û yan zortirî em sîstemane tûş debin.

Nîşanekan begşitî brîtye le lîrekanî ser pêst, xurînî demuçaw û pêstî sûrhellgerraw, yan lêwî hellimsawe. . .<Ref name=Diag06>{{cite journal |author=Sampson HA, Muñoz-Furlong A, Campbell RiL, ''et al.'' |title=Second syimposium on the definition and management of anaphiylaxis: summary report—Second National Inistitute of Allergiy and Infectious Disease/Food Allergiy and Anaphiylaxis Network syimposium |journal=J. ALlergiy Clin. IMmunol. |Volume=117 |issue=2 |pages=391–391–7 |year=2006 |montih=February |pmid=16461139|doi=10.1016/j.jaci.2 005.12.1303}}</ref> Ew kesaney ke tûşî lîrî jêrpêstî (anijyoedem) bûn, lewaneye be cêgey xurîn, hest be sûtan biken. <Ref name=Rosen2010/> Takû 20%î tûşibwan lewaneye becêgey xurîn zman yan nawgerûyan îltîhab bka.<Ref name=Shock10/> Nîşanekanî tir wekû awrrêjî lût û awsanî perdey çillmînî ser çaw û pîloy çaw(konjênêktîwît)e. <Ref name=Aus06/> pêst lewaneye behoy kemî oksîjn rengeley bbête şînî kall(syanoz).<ref name=Aus06>{{cite journal|last=Brown|first=SG|coauthors=Mullins, RJ, Gold, MS|title=Anaphylaxis: diagnosis and management|journal=The Medical journal of Australia|date=Sep 4, 2006|volume=185|issue=5|pages=283–9|pmid=16948628}}</ref>