Anne Frank: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Content deleted Content added
MikaelF (gotûbêj | beşdarî)
BKurteya guhartinê tine
Ferrus (gotûbêj | beşdarî)
Kurteya guhartinê tine
Rêz 1:
{{Bêçavkanî}}
[[Wêne:Amsterdam Anne Frank.jpg|thumb|Peykers Anne Frank li Amsterdamê]]
'''Anne Frank''', anku '''Annelies Marie Anne Frank''' (z. 12'ê hezîrana 1929 li Frankfurt am Main - m. destpêka adara 1945 li kampa komkirinê ya li Bergen-Belsen) keçeke cihû ya elman bû ku di sala 1934'an de digel dayik û bavê xwe koçî [[Holenda]]yê kir, da ku ji zext û zordariya [[nasyonalsosyalîst]]an bifilitin, lê berî dawiya şer bû qurbana [[holokost]]ê. Berî ku hat girtin, wê xwe digel malbata xwe di xaniyeke biçûk de vedişart û li wir rojnivîskek dinivîsand.
 
Line 5 ⟶ 6:
 
== Kurtejiyan ==
[[Wêne:Anne-frank-geburtshaus-gedenkstele-2011-ffm-027.jpg|thumb|Kevira bibîranînê ya li Frankfurt am Mainê]]
 
Anne Frank di sala 1929'an de wek keça malbateke dewlemend a cihû li [[Frankfurt]]ê hate dinê.
 
Çend meh piştî ku [[Hîtler]] di sala 1933'an de hemû Elmanya xist bin bandora xwe, malbata Frank ji ber metirsiya naziyan ji [[Frankfurt am Main]]ê koçî paytexta Holendayê [[Amsterdam]]ê kirin. Anne di wê demê de hîn çar salî bû. Malbat zû hînî jiyana li Holendayê bû û Anne zarokatiyeke bê tirs derbas kir. Lê piştre [[Şerê Cîhanî ya duyem]] destpê kir û leşkerên Hîtler di sala 1940'an de Holenda jî îşgal kirin.
 
[[Wêne:AnneFrankMerwedeplein.jpg|thumb|Mala malbatê heya 5'ê pûşperê 1942'an]]
Rewşa malbata Frank a li Amsterdamê ji nişka ve xera bû. Gelek ''qanûnên cihû''  her ku çûn zêdetir maf ji destê wan standin. Wek mînak: cihû êdî nikaribûn tramvayê bikarbînin, bisiklêtên wan ji destê wan hatibûn standin û nekarîbûn erebe jî biajon. Herwiha, çûyîna wan bo sînema an şanoyê an jî tevlîbûna wan a li çalakiyên werzîşê jî qedexe bû.
 
Line 33 ⟶ 35:
 
=== Mirina Anne Frank ===
[[Wêne:Belsenmaanfrank.jpg|thumb|Kevira biranînê ya li Bergen-Belsen'ê]]
 
Di zivistana dawi ya şerê de rewşa li kampên komkirinê berve xeteriyê ve çû. Mirov gelek di bin bandora birçîbûn, tîbûn, sermahî û bêhaliyê man. Nexweşî û bêş zû belaw bûn. Di adara 1945'an de, çend hefte berî ku girtiyên kampên komkirinê hatin rizgarkirin, Anne û Margot bi enfeksyoneke giran a tîfusê nexweş ketin. Rojek piştî wefatkirina Margot, Anne jî - hê 15 salî - jiyana xwe ji dest da.