Pêşveçûn: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Content deleted Content added
Ramikurd (gotûbêj | beşdarî)
MikaelF (gotûbêj | beşdarî)
BKurteya guhartinê tine
Rêz 1:
'''Peresan''', '''peresîn''', '''pêşveçûn''' ango '''evoliyosiyonevolusyon''' , ew bîrdoza guhertina taybetmendiyên [[genetîk]] ên gelheyê [[cure]]yan dike, yên ku derbasî cisnên/cisn û nijadên nû dibin.
 
Li gorî vê, [[gen]] rastî guhertinan tên û bi rêya çiftbûnê (yekbûnê) derbasî nijadên nû dibin. Bi rêya mutasyonê[[mutasyon]]ê varyantên[[varyant]]ên cuda yên ewwan genan derdikevin holê û ew dikarin bibin sedema derketina taybetiyên nu. Fermo, ew varyant û [[rekombînasyon]] dibin sedema cudahiyên genetîk di nava ferdan de.
 
Gava bi vî awayî guraniya evvan taybetiyan di nava gelheyekî de pirtir an kêmtir dibin, meriv qala peresanê/peresan û evolusyonê dike. Guranî yan ji ber bijareya xwezayî pêk tê (şansên cuda yên mucadeleya jiyanê û nîspeta/nîspet û rêjeya çiftbûnê) yan jî tesadufen bi rêya cudabûna/cudabûn û guherandina genetîk. Teoriya peresanê ya ku behsa bijareya xwezayî dike cara ewil bi awayeke berfireh ji aliyê [[Charles Darwin]] ve di pirtûka xwe ya ji sala 1859'an1859an de tê qalkirin. Di salên 1930'i1930î de bijareya xwezayî ya Darwin bi rêzikên mendelî yên irsiyetêirsîtiyê reve hatin girêdan. Bi vê yekê bîrdoza [[sentetîk]] a peresîn anû evolusyonê derket holê.
 
Gava bi vî awayî guraniya ev taybetiyan di nava gelheyekî de pirtir an kêmtir dibin, meriv qala peresanê/evolusyonê dike. Guranî yan ji ber bijareya xwezayî pêk tê (şansên cuda yên mucadeleya jiyanê û nîspeta/rêjeya çiftbûnê) yan jî tesadufen bi rêya cudabûna/guherandina genetîk. Teoriya peresanê ya ku behsa bijareya xwezayî dike cara ewil bi awayeke berfireh ji aliyê Charles Darwin ve di pirtûka xwe ya ji sala 1859'an de tê qalkirin. Di salên 1930'i de bijareya xwezayî ya Darwin bi rêzikên mendelî yên irsiyetê re hatin girêdan. Bi vê yekê bîrdoza sentetîk a peresîn an evolusyonê derket holê.
== Dîroka ramanê peresînê ==
 
== Genetîka ==
 
== Çavkanî ==
{{Çavkanî}}
 
== Girêdanên derve ==
{{Wîkîferheng|peresîn}}
Line 15 ⟶ 19:
* {{cite web |url = http://science.howstuffworks.com/evolution/evolution.htm |title = Çito peresîn kar dibe |publisher = Howstuffworks.com |accessdate = May 30, 2011 }}
* {{cite web |url = http://www.nsf.gov/news/special_reports/darwin/textonly/index.jsp |title = Pêşveçûna peresînê – 150 salên ku ser pertûka Darwin derbas bûne "Ser resenê cureyan" |publisher = [[National Science Foundation]] |accessdate = May 30, 2011 }}