Şerab: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Content deleted Content added
MikaelF (gotûbêj | beşdarî)
BKurteya guhartinê tine
MikaelF (gotûbêj | beşdarî)
BKurteya guhartinê tine
Rêz 1:
[[Wêne:French taste of wines.JPG|thumb|280px|Şeraba Fransî navdar e]]
 
'''Şerab''', '''şorav''', '''xwînî''', '''wîn''' ''(bi [[latînî]]: vinum)'' vexwarineke alkolîk e ku ji tiriyan ([[tirî]], tirih, tirab) tê çêkirin. Liû li Kurdistan û Anatolyayê şerab ji demên gelek kevnare tê çêkirin<ref>http://www.thebacchus.org/2012/11/dna-sleuth-trace-wine-grape-origins-to-southeast-turkey/ (li gora "The bacchus", Sarab ji Kurdistan hatî)</ref><ref>http://archeologie-vin.inrap.fr/Archeologie-du-vin/Histoire-du-vin/Neolithique/L-histoire/Sciences/p-13116-Identifier-la-presence-de-la-vigne-et-du-vin.htm ( li gora "Archéologie du Vin", Sarab , berî Zayîne -8500 û -6000, li girava çemên Firat û dîcle hate)</ref><ref>http://www.wine-searcher.com/m/2012/11/wine-roots-anatolia-turkey-origins (li gora "Wine researcher", aslê Sarab ne Ermenî, ne gûrcî, ne Yewnanî ye, le aslê Sarabê ji rojhilata basûre anatolî ye, yanî Kurdistan bakûr)</ref><ref>http://www.winespectator.com/webfeature/show/id/47773 (Li gora "Wine inspector")</ref><ref>http://www.hurriyetdailynews.com/dna-sleuth-hunts-roots-of-wine-in-anatolian-region.aspx?pageID=238&nID=35571&NewsCatID=377 (Li gora rojnameya tirk bi zimanê îngilizî "Turkish daily news", aslê Sarabê ji basûrê rojhilata anatolî ye, li gora vê rojname, aslê Sarabê ne Gûrcî, ne Ermenî, ne Îranî ne)</ref><ref>http://www.google.com/hostednews/afp/article/ALeqM5i2jSHyXhSNYj4ObhD-wETKLNronA?docId=CNG.9c3beb55489b1f7f5306e60414f0fb4f.4c1</ref>.
 
Gorî cureyê tirabê, şerab jî dikare [[sor]], [[reş]] an [[spî]] be. Hin cureyên şerabê hene ku ji fêkiyan û [[birinc]]ê tên çêkirin lê ne ewçend navdar in.
Rêz 13:
== Kurtedîroka şerabê ==
 
Gorî zanyaran li herêmên bi taybetî wekî [[Kurdistan]]ê<ref>http://www.thebacchus.org/2012/11/dna-sleuth-trace-wine-grape-origins-to-southeast-turkey/ (li gora "The bacchus", Sarab ji Kurdistan hatî)</ref><ref>http://archeologie-vin.inrap.fr/Archeologie-du-vin/Histoire-du-vin/Neolithique/L-histoire/Sciences/p-13116-Identifier-la-presence-de-la-vigne-et-du-vin.htm ( li gora "Archéologie du Vin", Sarab , berî Zayîne -8500 û -6000, li girava çemên Firat û dîcle hate)</ref><ref>http://www.wine-searcher.com/m/2012/11/wine-roots-anatolia-turkey-origins (li gora "Wine researcher", aslê Sarab ne Ermenî, ne gûrcî, ne Yewnanî ye, le aslê Sarabê ji rojhilata basûre anatolî ye, yanî Kurdistan bakûr)</ref><ref>http://www.winespectator.com/webfeature/show/id/47773 (Li gora "Wine inspector")</ref><ref>http://www.hurriyetdailynews.com/dna-sleuth-hunts-roots-of-wine-in-anatolian-region.aspx?pageID=238&nID=35571&NewsCatID=377 (Li gora rojnameya tirk bi zimanê îngilizî "Turkish daily news", aslê Sarabê ji basûrê rojhilata anatolî ye, li gora vê rojname, aslê Sarabê ne Gûrcî, ne Ermenî, ne Îranî ne)</ref><ref>http://www.google.com/hostednews/afp/article/ALeqM5i2jSHyXhSNYj4ObhD-wETKLNronA?docId=CNG.9c3beb55489b1f7f5306e60414f0fb4f.4c1</ref> û bi giştî li deverên [[Hîvika Derametbar]] di sedsala 6'em a beriya zayînê de hatiye çêkirin. Dîsa texmînkirintexmîn dikin ku destpêka çêkirina şeraban li vê herêmê hatiye keşfkirin jî.bûye; Lewralewra navê tiriyê di gelek zimanan de wekî bi zimanê [[kurdî]] ye. Ji ber ku hindê şorîn e, di çanda devkî ya kurdî de wekî şorav, şorab, şerab hatiye binavkirin{{Çavk}}. Di zimanên [[îranî]] yên kevn de ''ab'' ([[av]]) e.
 
Dîsa di şarezayiya Egîptê (Misir, Qibtî) û ya [[Grek]]a kevn de jî hilberîna şerabê bipêşketî bûye. Di ola [[xristiyan]]iyê de şeraba ku bêî tevlîbûn e, wekî vexwarineka pîroz hatiye destnîşankirin. Herwekî di ola [[zerdeştî|zerdeştiyê]], [[elewîtî]]yê de jî cihekê xwe yê girîng heye.