Şerab: Cudahiya di navbera guhartoyan de

'''Şerab''', '''şorav''', '''xwînî''', '''wîn''' ''(bi [[latînî]]: vinum)'' vexwarineke alkolîk e ku ji tiriyan ([[tirî]], tirih, tirab) tê çêkirin e. Li gorîKurdistan lêkolînênû li ser DNA'yaAnatolyayê şerab'an, warêji herîdemên kevingelek êkevnare çandinatê wê Kurdistana îro yeçêkirin<ref>http://www.thebacchus.org/2012/11/dna-sleuth-trace-wine-grape-origins-to-southeast-turkey/ (li gora "The bacchus", Sarab ji Kurdistan hatî)</ref><ref>http://archeologie-vin.inrap.fr/Archeologie-du-vin/Histoire-du-vin/Neolithique/L-histoire/Sciences/p-13116-Identifier-la-presence-de-la-vigne-et-du-vin.htm ( li gora "Archéologie du Vin", Sarab , berî Zayîne -8500 û -6000, li girava çemên Firat û dîcle hate)</ref><ref>http://www.wine-searcher.com/m/2012/11/wine-roots-anatolia-turkey-origins (li gora "Wine researcher", aslê Sarab ne Ermenî, ne gûrcî, ne Yewnanî ye, le aslê Sarabê ji rojhilata basûre anatolî ye, yanî Kurdistan bakûr)</ref><ref>http://www.winespectator.com/webfeature/show/id/47773 (Li gora "Wine inspector")</ref><ref>http://www.hurriyetdailynews.com/dna-sleuth-hunts-roots-of-wine-in-anatolian-region.aspx?pageID=238&nID=35571&NewsCatID=377 (Li gora rojnameya tirk bi zimanê îngilizî "Turkish daily news", aslê Sarabê ji basûrê rojhilata anatolî ye, li gora vê rojname, aslê Sarabê ne Gûrcî, ne Ermenî, ne Îranî ne)</ref><ref>http://www.google.com/hostednews/afp/article/ALeqM5i2jSHyXhSNYj4ObhD-wETKLNronA?docId=CNG.9c3beb55489b1f7f5306e60414f0fb4f.4c1</ref>.

Bi hatina [[Erebereb]]- û [[Îslamîslam]]ê wekî huner, mûzîk, wênesaziyê alkol û şerab jî hatiye qedexekirin. Bi texmînî bêjeya şerab ji demê şûnde wekî macazî ketiye zimanê Kurdîkurdî û zimanên din Îraniyanên îraniyan (lewra ew jî pirranî ola Îslamêîslamê dihewînin).{{çp}}

Gorî zanyaran cara pêşîn li herêmên kuwekî [[Kurdistan]]ê<ref>http://www.thebacchus.org/2012/11/dna-sleuth-trace-wine-grape-origins-to-southeast-turkey/ (li gora "The bacchus", Sarab ji Kurdistan hatî)</ref><ref>http://archeologie-vin.inrap.fr/Archeologie-du-vin/Histoire-du-vin/Neolithique/L-histoire/Sciences/p-13116-Identifier-la-presence-de-la-vigne-et-du-vin.htm ( li gora "Archéologie du Vin", Sarab , berî Zayîne -8500 û -6000, li girava çemên Firat û dîcle hate)</ref><ref>http://www.wine-searcher.com/m/2012/11/wine-roots-anatolia-turkey-origins (li gora "Wine researcher", aslê Sarab ne Ermenî, ne gûrcî, ne Yewnanî ye, le aslê Sarabê ji rojhilata basûre anatolî ye, yanî Kurdistan bakûr)</ref><ref>http://www.winespectator.com/webfeature/show/id/47773 (Li gora "Wine inspector")</ref><ref>http://www.hurriyetdailynews.com/dna-sleuth-hunts-roots-of-wine-in-anatolian-region.aspx?pageID=238&nID=35571&NewsCatID=377 (Li gora rojnameya tirk bi zimanê îngilizî "Turkish daily news", aslê Sarabê ji basûrê rojhilata anatolî ye, li gora vê rojname, aslê Sarabê ne Gûrcî, ne Ermenî, ne Îranî ne)</ref><ref>http://www.google.com/hostednews/afp/article/ALeqM5i2jSHyXhSNYj4ObhD-wETKLNronA?docId=CNG.9c3beb55489b1f7f5306e60414f0fb4f.4c1</ref> jîû têbi degiştî ye,li angodeverên [[AsyaHîvika Derametbar]] nêzîkêdi desedsala b.6'em z.a sedsalaberiya 6.zayînê de hatiye bikaranînçêkirin. Dîsa tê texmînkirin ku li vê herêmê hatiye keşfkirin jî. Ev teorî bibawer e. Lewra navê tiriyê di gelek zimanan de wekî bi zimanê [[Kurdîkurdî]] ye. Ji ber ku hindehindê şorîn e, di çanda devkî ya Kurdîkurdî de wekî şorav, şorab, şerab hatiye binavkirin. Di zimanên [[Îranîîranî]] yên kevn de "''ab"'' [[av]] e.

Dîsa di şarezayiya Egîptê (Misir, Qibtî) û ya [[Grek]]a kevn de jî hilberîna şerabê bipêşketî bûye. Di ola [[Xristiyanxristiyan]]iyê de şeraba ku bêî tevlîbûn e, wekî vexwarineka pîroz hatiye destnîşankirin. Herwekî di ola [[Zerdeştîzerdeştî|zerdeştiyê]]yê, [[Elewîtîelewîtî]]yê de jî cihekê xwe yê girîng heye.

Şerab di çand û hunerê de sîmbola evînî û bohemyayê ye. Gava mirov behsa şerabê bike, divê mirov helbestvan û fîlozofê [[Farsîfarsî]] [[Omer XeyyamXeyam]] jibîr neke.

Piştî belavbûna ola [[Îslamîslam]]ê li Kurdistanê tê gotin baxçeyên tiriyan ên bêhempa hatine qedexekirin û tunekirin. Lewra Îslamêîslamê hemî cureyên vexwarinên eywankirî qedexe kiriye. Lê îro kêm be jî li [[Mêrdîn]], [[Dîlok]] û [[Riha]]yê dîsa hilberîna şerabê ji tiriyên Kurdistanê tê kirin.