Wîkîpediya

Alkan: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Bi înteraktîvî li dîroka rûpelê bigere
← Cudahiya kevntirCudahiya nûtir →
Content deleted Content added
DîtbarîWîkînivîs
Gerakibot (gotûbêj | beşdarî)
791 guhartin
B r2.7.1) (robot zêdekirin:jv:Alkana
Rêz 13:
Du tonên alkanan hene: Tonê yekemîn ya ''n-alkan'' ya ''îso-alkan'' (carna jî şonê îso-alkan ''neo-alkan'' jî) ye. Direfşê wan her caran C<sub>n</sub>H<sub>2n+2</sub> e. Tonekî din jî heye, ew alkanan gilokî ne. Navî wan [[sykloalkan]] nin.
 
==Dallanmamış Alkanlar==
== ''n''-Alkan ==
Hidrokarbon zincirindeki karbon atomlarının en fazla iki karbon atomuyla yapmısş olduğu moleküllere '''dallanmamış''' alkan denir. Dallanmamış alkanların yapısında sadece birincil ve ikincil karbon atomları bulunur. Dallanmamış alkanlar homolog bir sıra oluştururlar.
[[Mêtan]] n-alkanekî tewrî asan e. Mêtan wek basîsê alkanên din e.
Aşağıdaki tabelada ilk 14 ''n-Alkanın'' çeşitli fiziksel özelliklerini görebilmekteyiz.
{| cellpadding="5" cellspacing="0" align="center" rules="all" style="margin: 1em 0em; background: #ffffff; border: 2px solid #aaa; width:100%;"
 
|- bgcolor="#f0f0f0" align="center"
{| class="wikitable sortable| centered" style="margin: 1em auto 1em auto;"
|-
! C
! Nav
! [[Direfş]]
! [[Xala alafê]]
Line 24 ⟶ 26:
! [[Xala kelînê]]
! [[Tîrbûn]]
! Seklî xwe
|- align="center"
| 1
| [[Mêtan]]
| CH<sub>4</sub>
| -–
| - 18290,565&nbsp;°CK
| - 161111,74&nbsp;°CK
| - 260,667&nbsp;°Ckg/m³▼
| 0,466 <math>\frac{g}{cm^3}</math>
| [[WêneFile:Methane-2D3D-stereoballs.svgpng|none|80px|SeklîKugel-Stab-Modell von MêtanMethan]]
|- align="center"
| 2
| [[Êtan]]
| C<sub>2</sub>H<sub>6</sub>
| -–
| - 18390&nbsp;°CK
| - 88185&nbsp;°CK
| + 1951,212&nbsp;°Ckg/m³▼
| 0,572 <math>\frac{g}{cm^3}</math>
| [[WêneFile:Ethan_LewisEthane-3D-balls.svgpng|none|80px|SeklîKugel-Stab-Modell Êtanvon Ethan]]
|- align="center"
| 3
| [[Propan]]
| C<sub>3</sub>H<sub>8</sub>
| -–
| - 18985&nbsp;°CK
| - 42231&nbsp;°CK
| - 121,83&nbsp;°Ckg/m³▼
| 0,585 <math>\frac{g}{cm^3}</math>
| [[WêneFile:Propan_LewisPropane-3D-balls-B.svgpng|none|80px|SeklîKugel-Stab-Modell Propanvon Ethan]]
|- align="center"
| 4
| [[Bûtan|''n''-Bûtan]]
| C<sub>4</sub>H<sub>10</sub>
| -–
| - 138135&nbsp;°CK
| - 0272,5&nbsp;°CK
| 2152,703&nbsp;°Ckg/m³▼
| 0,601 <math>\frac{g}{cm^3}</math>
| [[WêneFile:Butan_LewisButane-3D-balls.svgpng|none|80px90px|SeklîKugel-Stab-Modell Bûtanvon Butan]]
|- align="center"
| 5
| [[Pentan|''n''-Pentan]]
| C<sub>5</sub>H<sub>12</sub>
| - 50224&nbsp;°CK
| - 130144&nbsp;°CK
| + 36309&nbsp;°CK
| 0,626 <math>\frac{&nbsp;g}{cm^3}</math>cm³
| [[WêneFile:Pentane-3D-balls.svgpng|none|80px90px|SeklîKugel-Stab-Modell von Pentan]]
|- align="center"
| 6
| [[Heksan|''n''-Heksan]]
| C<sub>6</sub>H<sub>14</sub>
| - 23250&nbsp;°CK
| - 95178&nbsp;°CK
| + 69342&nbsp;°CK
| 0,659 <math>\frac{&nbsp;g}{cm^3}</math>cm³
| [[WêneFile:Hexane_displayedHexane-3D-balls.svgpng|none|80px90px|SeklîKugel-Stab-Modell Heksanvon Hexan]]
|- align="center"
| 7
| [[Heptan|''n''-Heptan]]
| C<sub>7</sub>H<sub>16</sub>
| - 4269&nbsp;°CK
| - 91182&nbsp;°CK
| + 98371&nbsp;°CK
| 0,684 <math>\frac{&nbsp;g}{cm^3}</math>cm³
| [[WêneFile:Heptane-3D-balls.svgpng|none|80px100px|SeklîKugel-Stab-Modell Heptanevon Heptan]]
|- align="center"
| 8
| [[Oktan|''n''-Oktan]]
| C<sub>8</sub>H<sub>18</sub>
| + 16289&nbsp;°CK
| - 57216&nbsp;°CK
| + 126399&nbsp;°CK
| 0,703&nbsp;g/cm³
| 0,718 <math>\frac{g}{cm^3}</math>
| [[WêneFile:Octane-3D-balls.svgpng|none|80px120px|SeklîKugel-Stab-Modell von OktanOctan]]
|- align="center"
| 9
| [[Nonan|''n''-Nonan]]
| C<sub>9</sub>H<sub>20</sub>
| + 31304&nbsp;°CK
| - 51222&nbsp;°CK
| + 151424&nbsp;°CK
| 0,718&nbsp;g/cm³
| 0,733 <math>\frac{g}{cm^3}</math>
| [[WêneFile:Nonane-3D-balls.svgpng|none|80px130px|SeklîKugel-Stab-Modell von Nonan]]
|- align="center"
| 10
| [[Dêkan|''n''-Dêkan]]
| C<sub>10</sub>H<sub>22</sub>
| + 46319&nbsp;°CK
| - 30243&nbsp;°CK
| + 174447&nbsp;°CK
| 0,73&nbsp;g/cm³
| 0,738 <math>\frac{g}{cm^3}</math>
| [[WêneFile:Decane-3D-balls.svgpng|none|80px140px|SeklîKugel-Stab-Modell Dêkanvon Decan]]
|- align="center"
| 11
| [[Ûndêkan|''n''-Ûndêkan]]
| C<sub>11</sub>H<sub>24</sub>
| -333 K
| 248 K
▲| - 26&nbsp;°C
| 469 K
▲| + 195&nbsp;°C
| 0,74 <math>\frac{&nbsp;g}{cm^3}</math>cm³
| [[WêneFile:Undecane-3D-balls.svgpng|none|80px150px|SeklîKugel-Stab-Modell Ûndêkanvon Undecan]]
|- align="center"
| 12
| [[Dodêkan|''n''-Dodêkan]]
| C<sub>12</sub>H<sub>26</sub>
| -344 K
| 263 K
▲| - 12&nbsp;°C
| 489 K
▲| 215&nbsp;°C
| 0,75&nbsp;g/cm³
| 0,7493 <math>\frac{g}{cm^3}</math>
| [[WêneFile:Dodecane-3D-balls.svgpng|none|80px160px|SeklîKugel-Stab-Modell Dodêkanvon Dodecan]]
|}
 
Ji "https://ku.wikipedia.org/wiki/Alkan" hatiye standin.