Şemzînan: Cudahiya di navbera guhartoyan de
Content deleted Content added
'Türklerindir ve her zaman onların kalacaktır.' ket şûna rûpelê. |
B Guhertoya 497624 ya 88.229.52.39 (gotûbêj) şûnde kir |
||
Rêz 1:
{{Infobox navçe
| Nav = Navçeya Şemzînanê
| Navê_din =
| Navê_fermî = Şemdinli
| Wêne = Semdinli Hakkari.jpg
| Wêne_sernav = Şemzîna
| Welat = [[Bakurê Kurdistanê]] <!--- KARGÊRIYÎ -------------->
| Dûgel = [[Tirkiye]]
| Parêzgeh = [[Hekarî (parêzgeh)|Hekarî]]
| Serbajar = Şemzînan
| Qeymeqam = Mesut Gençtürk
| Hejmara_nahiyan = 1 <!--- BINEBEŞ ---------------->
| Hejmara_bajarokan = 2
| Hejmara_taxan =
| Hejmara_gundan = 22
| Hejmara_mezran =
| Gelhê_navçeyê = 52.779 <!--- GELHE û ERDNÎGAR ------->
| Gelhê_navçeyê_sal = [[2008]]
| Gelhê_bajaran =
| Gelhê_gundan =
| Rûerd_navçe = 1.661
| Berbelavî_navçe = 31,8
| Gelhe_serbajar = 13.081 <!--- BAJARÊ NAVENDÎ --------->
| Gelhê_serbajarê_sal= [[2008]]
| Rûerd_serbajar =
| Bilindayî_serbajar = 1.400
| Koda_postayê = 30800
| Koda_telefonê = (+90) 438
| nexşeya_cihan = Tirkiye
| lat_deg = 37 | lat_min = 18 | lat_sec = 21 | lat_dir = N
| lon_deg = 44 | lon_min = 34 | lon_sec = 26 | lon_dir = E
}}
'''Şemzînan''' (bi [[tirkî]], ''Şemdinli'') yêk ji navçeyên [[Colemêrg]]ê ye. Navê navenda bajêr [[Nawşar]]e.
Ew herême bi navêt Şemzîna, Şemdînlî û Şemdîna jî yê hatiye gotin û baskirin lê belê navê wêderê li ’eslê da [[Şemsdîna]] ye. Kurd herweto carcar dibêjne wê navçê [[Navçiya]] û dibêjne bajêrê wê [[Navşar]].
Tewawî kitêbêt berê Şemzînan bi navi Şemsdîna, yêt naskirine, bo nimune li kitêba [[Mîr Şerefxanê Bitlîsî]], [[Şerefname]], yan li kitêba W. A. Wigram ”The cradle of mankind, life in eastern Kurdistan”. Nimûneyek dî, xirîteya Şemsdîna ye, ku ingilîsiya li duwahiya sedsalêt 19-ê zaîynî yê çêkiri û navê Şemsdîna yê bikar înaye.
[[Şêx Ubeydulayê Nehrî]], yê navdar, li dîwana helbestêt xwe da bi farsî yê nîvîsî:
{{Jêgirtin|Ism ”Şemsedîn” der esl nehad / Şod bi “Şemzîn“ mosteşar bêyinûl’ebad
Hest “Şemsedîn“ nami naĥîyêh / Ĥeq bidared ez mezalim naĥîyêh}}
Yanî navê wê navçê li ’eslê xweda Şemsedîn danabûn lê belê nav xelkê bi Şemzîna dihête gotin û bi wi navî navûdeng yê bûye.
Hem [[Nikitin]] û hem jî [[Minorsky]] navê Şemdînan yê bikar anîne.
Vasîlî Nîkîtîn (Basile Petrovich Nikitine) li kitêba xweda, bi nave "Kurd û Kurdistan", (wergêrê farsî, Mihemed Qazî) yê nivîsî, ku damezrênerê binemala Begzada (Beyzadêt [[Hekarî]], Amêdiyê, Kilîsê, Şemzîna û [[Tergewerê]]) mêrek bûye bi navê [[Mîr Şemsedîn]], ku Şemsdîna bi navê wi Mîr Şemsedîni yê hatiye navkirin.
Ewê binemalê, yanî Beyzada, heta dewrê [[Şêx Ubeydela]] li Şemsdîna hukum dikirin. Dewrê Şêx Ubeydela li sala 1870-ê zayînî qawet kete destê Seyîdêt Nehriyê.
[[Nehrî]] heta sala 1930-ê zayînî navenda Şemsdîna bûye, ku paşi hingî Navşar binavê Şemzîna (Şemdînlî) yê bûye navenda Şemsdîna.
Li Şemsdîna çar eşîr dijîn: [[Begzade]] (li gel Bayî û Mela Bemboyî), [[Herkî]], [[Gerdî]] û [[Zerza]]. Dewrê mîretiyê sê binamalêt Begzade ([[Musabegî]], [[Bênturî]] û [[Şêxanî]]) her salê yêk dibû mîr. Mîri desteyek çekdarêt taybetî hebûye, ku digotnê [[Xunxor]].
== Dîrok ==
* Di 1884 [[serhildana Şemzinan]].
* Di [[15'ê tebaxê 1984'a]]n de [[tekoşîna çekdarî]] ya [[PKK]] di Şemzînan de dest pê kir.
* Di mijdara 2005'an gele Şemzînan [[serhildan]]ek pêk anî, [[Bûyera Şemzinan]].
== Navdarên navçeyê ==
* [[Şêx Ubeydelayê Nehrî]]
* [[Êlî Herîrî]] Pê re: [[Êlî Herîrî (pirtûk)]]
*
== Gund ==
{|
| valign="top" |
* [[Harûna]]
* [[Helane]]
* [[Dêman]]
* [[Bêmbo]]
* [[Sirûnis]]
* [[Bay, Şemzînan|Bayê]]
* [[Dêrebanî]]
* [[Şepetan]]
* [[Bişems]]
* [[Bemtûr]]
|
| valign="top" |
* [[Bêdew]]
* [[Nixayilan]]
* [[Baroş]]
* [[Bêdawê]]
* [[Bêzeno]]
* [[Bêdkare]]
* [[Herkî, Şemzînan|Herkî]]
* [[Bêgalte]]
* [[Bêsosin]]
* [[Kelît]]
|
| valign="top" |
* [[Rûbarok]]
* [[Girana]]
* [[Rizî]]
* [[Biskan]]
* [[Bêrux]]
* [[Mavan]]
* [[Gerepêç]]
* [[Suni]]?
* [[Benevik]]
* [[Ewliyan]]
|
| valign="top" |
* [[Nehrî]]
* [[Şavlirta]]
* [[Masûrî]]
* [[Gare]]
* [[Şêxan]]
* [[Bedgaruk]]
* [[Katûne]]
* [[Şikeftan]]
* [[Dêman]]
* [[Dûrê]]
|}
== Gundên navçeya Şemzînan ==
{{GotarêBingeh|Gundên navçeya Şemzînan}}
== Girêdanên derve ==
* [http://www.semdinli.gov.tr/htm/harita.jpg Nexşe]
== Çavkanî ==
{{Çavkanî}}
* Harita Umum Müdürlügü 1:800,000 (1934).
* "Köylerimizin adlari" (1928).
* Kek Ergîn (Şemsdîna), 2009.
* [[Vital Cuinet]] (1891/2001). "La Turquie d'Asie".
* Xefur, Ebdulla ([[Ebdulla Xefur|Abdulla Ghafor]]) (2000/2001). Kurdistan - Dabeşî Kargêrî Terrîtorî 1927-1997.
* Xefur, Ebdulla (Abdulla Ghafor) (2001). Kurdistan - Rûpêw û jimarey danîştuwan.
{{Koord|37|18|21|N|44|34|26|E|type:city|display=title}}
{{Bajar û gundên Şemzînanê}}
[[Kategorî:Şemzînan| ]]
[[arc:ܫܡܣܕܝܢ]]
[[ca:Şemdinli]]
[[ckb:شەمزینان]]
[[de:Şemdinli]]
[[en:Şemdinli]]
[[fa:شمدینان]]
[[fr:Şemdinli]]
[[mrj:Шемдинли]]
[[pnb:ضلع شمدنلی]]
[[ru:Шемдинли]]
[[sw:Şemdinli]]
[[tr:Şemdinli]]
[[vi:Şemdinli]]
[[zh:謝姆丁利]]
| |||