Xalîd Begê Cibirî: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Content deleted Content added
MikaelF (gotûbêj | beşdarî)
B MikaelF navê Xalîd Beg Cîbran weke Xalîd Begê Cibirî guherand
MikaelF (gotûbêj | beşdarî)
B bê çavkanî
Rêz 1:
{{Gotara bê çavkanî‎|dîrok=29'ê tîrmeha 2012}}
[[wêne:Cibranlı Halit Bey.jpg|thumb|200px|Xalîd Beg Cîbran]]
'''Xalit Begê [[Cibirî]]''' damezrêner û serokê [[Rêxistina Azadî]] bû.
 
[[wêne:Cibranlı Halit Bey.jpg|thumb|200px|Xalîd BegBegê CîbranCibirî]]
Di sala [[1882]]'î li [[Gimgim]]a [[Mûş]] ê hatiye cîhanê. Ji eşîra [[Mala Sur]] (Mala Sûwar) e.
'''XalitXalîd Begê [[Cibirî]]''' damezrêner û serokê [[Rêxistina Azadî]] bû.
Di dibistanên leşkerî yên Osmaniyan de dixwîne, dibe [[Mîralay]]. Ew û [[Şêx Seîd]] him pisxaltiyê hev in him jî ew bûrayê Şêx e.
 
Di sala [[1882]]'îyan de li [[Gimgim]]a [[Mûş]] ê hatiye cîhanê. Ji eşîra [[Mala Sur]] (Mala Sûwar) e.
Demekî li Filistinê dixebite. [[Şerê Cîhanê yê 1.]] de li [[Erzirom]]ê û [[Agirî]]yê, dijî [[Rûs]]an şer dike. [[Piştî Komkujiya Ermeniyan]] dikeve nav hewldana rêxistina Kurdan. Di sala [[1920]]'î de wek mîralay li Erziromê dest bi xebate dike.
 
Di dibistanên leşkerî yên Osmaniyan de dixwîne, dibe [[Mîralaymîralay]]. Ew û [[Şêx Seîd]] him pisxaltiyê hev in him jî ew bûrayê Şêx e.
Di sala [[1921]]'î de Rêxistina Azadiyê dadimezirînin. Di vî rêxistinê de gelek şêx û mîrên kurdan cih digirin. Bi taybetî jî, Mebûsê [[Bedlîs]]ê [[Ûsiv Ziya]] di warê birêxistinkirina gel de ristek mezin dilîze. Ji xwe ber vê yekê jî di gelek çavkaniyan de Xalid Beg him wek serok him jî wek berpirsiyarê leşkerî, Yûsiv Ziya jî wek berpirsiyarê siyasî tê ravekirin. Lê mixabin hîn derfetên lêkolînên li ser vê rêxistinê nîne û hîn gelek tişt baş nayê zanîn.
 
Demekî li Filistinê[[Filistîn]]ê dixebite. [[Şerê Cîhanê yê 1.yekem]] de li [[ErziromErzîrom]]ê û [[Agirî|Agiriyê]], dijî [[Rûsrûs]]an şer dike. [[Piştî Komkujiya[[komkujiya Ermeniyanermeniyan]] dikeve nav hewldana rêxistina Kurdankurdan. Di sala [[1920]]'îan de wek mîralay li ErziromêErzîromê dest bi xebatexebatê dike.
Di [[14'ê avrêlê]] [[1925]]'î li Bedlîsê bi tevî û Ûsiv Ziya çar hevalên xwe yên din tên dardakirin.
 
Di sala [[1921]]'îê de Rêxistinarêxistina [[Azadî (rêxistin)|Azadiyê]] dadimezirînin. Di vî rêxistinê de gelek şêx û mîrên kurdan cih digirin. Bi taybetî jî, Mebûsêmebûsê [[BedlîsBidlîs]]ê [[Yûsiv Ziya|Ûsiv Ziya]] di warê birêxistinkirina gel de ristek mezin dilîze. Ji xwe ber vê yekê jî di gelek çavkaniyan de Xalid Beg him wek serok him jî wek berpirsiyarê leşkerî, YûsivÛsiv Ziya jî wek berpirsiyarê siyasî tê ravekirin. Lê mixabin hîn derfetên lêkolînên li ser vê rêxistinê nîne û hîn gelek tişt baş nayê zanîn.
Ew heya Çileya dawî ya [[1925]]’î, ango heya dawiya jiyana xwe ji bo [[Kurdistan|Kurdistanek]] serbixwe xebitî û goncan bi [[Kemalîst|Kemalîstan]] re qebûl nekir. Gorî rojnameyên Tirkan ên wê demê û qeydên fermî, li Bedlisê beriya kû wî li sêdarê bidin wiha digot:
 
Di [[14'ê avrêlê|14'ê avrêla]] [[1925]]'îan de li BedlîsêBidlîsê bi tevî û Ûsiv Ziya çar hevalên xwe yên din tên dardakirindardekirin.
:''“Ez li hemberê we ne tenê me. Li pişta min, li [[Îran]]ê, li [[Mezopotamya]]yê û li [[Tirkiye]]yê neteweyaka mezin, Kurd dijî. Hûn îro min ji holê radikin lê baş bizanin kû sibê, wê sibê neviyên me we ji nav bin”.''
 
Ew heya Çileya[[çileya dawî]] ya [[1925]]’î’an, ango heya dawiya jiyana xwe ji bo [[Kurdistan|KurdistanekKurdistana]] serbixwe xebitî û goncan bi [[Kemalîstkemalîst|Kemalîstankemalîstan]] re qebûl nekir. Gorî rojnameyên Tirkantirkan ên wê demê û qeydên fermî, li BedlisêBidlisê beriya ku wî li sêdarê bidin wiha digot:
 
:''“Ez li hemberê we ne tenê me. Li pişta min, li [[Îran]]ê, li [[Mezopotamya]]yê û li [[Tirkiye]]yê neteweyakaneteweyeke mezin, Kurdkurd dijî. Hûn îro min ji holê radikin lê baş bizanin ku sibê, wê sibê neviyên me we ji nav bin”.'' {{Çavk}}
 
==Çankanî==
{{Çavkanî}}
 
[[Kategorî:Siyasetmedarên kurd]]