Charlie Chaplin: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Content deleted Content added
serastkirin
infobox
Rêz 1:
{{Infobox jînenîgarî
[[Wêne:Charlie Chaplin.jpg|thumb|Charlie Chaplin (1915)]]
| nav = Charles Spencer Chaplin
| navê rastî = Sir Charles Spencer Chaplin
| bernavk = Şarlo
| wêne = [[Wêne:Charlie Chaplin.jpg|220px]]
| wêne sernav = Charlie Chaplin (1915)
| şanenav = [[Wêne:Firma de Charles Chaplin.svg|100px]]
| roja jidayikbûnê = [[16'ê avrêlê]], 1889
| cihê jidayikbûnê = [[London]] ([[Keyaniya Yekbûyî]])
| roja mirinê = [[17'ê tîrmehê]] [[1912]]
| cihê mirinê = [[Vevey]] ([[Swîsre]])
| hemwelatî = {{al2|Keyaniya Yekbûyî}}
| eslê xwe =
| malbat =
| hevjîn = Mildred Harris <br/> Lita Grey<br/> Paulette Goddard<br/> Oona O'Neill
| zarok = 11 (1 ji Mildred Harris, 2 ji Lita Grey û 8 ji Oona O'Neill)
| destûrname =
| pîşe = aktor, derhêner
| xelat = Madalyayê Sylvester ([[1901]])
| malper =
}}
 
'''Charles Spencer Chaplin''' (z. [[16'ê avrêlê]], 1889 – m. [[25'ê berfanbarê]], 1977) aktorê komediyê, derhêner û bestekarê navdar ê li [[Îngilistan]]ê hatiye dinyayê.
Line 7 ⟶ 27:
== Jiyana Chaplin bi peyvên wî ==
 
[[Wêne:MildredPrivatecolletion2.jpg|thumb|180px|left|Hevjîna Chaplîn a 16 salî, Mildred Harris]]
[[Wêne:Lita Grey in The Kid.jpg|thumb|180px|Hevjîna duyemîn; Lita Grey]]
Jiyana Charlie Chaplin ji devê wî halo tê gotin; “Kurê Chaplînê lîstikvan, ez Charles Spencer Chaplin di 16'ê nîsana 1889'an de li [[London]]ê hatime dinê. Bavê min lîstikvanekî mîzahî yê hoste bû, diya min stranbêja operetê bû, piştre li şanoyên Vareyteyê xebitî. Min salên xwe yên zaroktiyê li Londonê li taxa xizanan ([[East Side]]) derbas kir. Piştî ku bavê min bû muptelayê alkolê, êdî li malê xwarin çênebû. Ji bo qafikeke şorbeya germ, birayê min Sidney gelek caran mecbûr ma ku li deriyê saziyên xêrxwaziyê bide. Min nekarî pê re herim; me her duyan heman solî bi dorveger li pê dikir. Bavê min em di nava xizaniyeke mezin de hiştin û mir. Şeş salan ti der nema ku min li deriyê wê neda. Min erebevanî kir, şevan li ciyên cur bi cur xew kir. Di dawiyê de diya min karek dît, lê piştre dîsa em bêpere man. Birayê min Sidney, heta jê dihat alî me dikir. Lê êdî jê re jî giran dihat, ji bo garsoniyê bike çû [[Afrîkaya Başûr]]. Piştre ez ketim kûmpanyayeke şanoyê. Ez 14 salî bûm û tiştê ji min dihat min dikir, lewre ev kar êdî ji bo man û nemanê bû. Ez dizanibûm eger çavê wan min negire, dîsa em her du (ez û diya min) dê birçî bimînin. Lê eger çavê wan min bigire, her roj dê taseke şorbeya germ hebûya bo me. Ez û şano ji hev ne dûr bûn, berê bi koma [[The Eight Lancashire Lads]]ê re derketibûm ser dikê. Lê vê carê wan rolek dabû min, diaxivîm, temaşevanan jî guhdariya min dikir. Êdî ez ketibûm nava kadroyê (wekî ji bo hemû lîstikvanan) êdî ji bo min serdema gerokiya li şanoyên jevketî yên li çar aliyên Îngilistanê destpê kiribû. Lê êdî ez û diya min ne bêşîv bûn. Dema ketim nozdehsaliya xwe, [[Fred Karno]]yê ku di cîhana şanoyê de navdar e, ez xistim nava koma xwe. Ez di revuya bi navê [[A Night in a London Clup]]ê (Şeveke li Klûbeke Londonê) de di rolê serxweşekî de dilîstim. Lîstik gelekî hate hezkirin, bi sedan caran hate nîşandan, em li seranserê [[Ewropa]]yê geriyan. Piştre Fred Karno biryar girt ku here [[Amerîka]]yê. Di sala 1911'an de em çûne Amerîkayê û li bi sedan bajaran em lîstin. Êdî heftane sed dolar dikeve destê min. Hosteyê qerfê yê dahatiyê [[Mack Sennet]] ku ez li ser dikê dîtim, bi heftane 125 dolarî li [[Keystone Film Company]]ê kar da min. Ez di gelek kurtefîlmên qerfî ku bala kesî nekişandin de lîstim. Piştre min li [[New York]]ê kurtefîlm kişandin. Ji ber ku gel ji van hez kir, min yek ji wan bi 2000 dolarî firoşt. Piştî yazdeh salan, min ê ji firotina 11 kurtefîlman milyonek dolar qezenc bikira. Ez bi ser ketibûm. Fîlmên min li hemû deverên cîhanê dihatin nîşandan. Ez bûm lîstikvanê yekemîn ku mala fîlmçêkeriyê ji bo xwe ava kir. Min li [[Hollywood]]ê studyoyek da çêkirin û êdî li ser navê xwe dixebitîm. Piştî salekê min li gel [[Mary Pickford]], [[Douglas Fairbanks]] û derhêner Griffithi [[United Artist Corporation]] ava kir. Di sala 1920'an de min cara pêşî fîlmekî metrajdirêj çêkir (The Kid / Lawik, Jackie Coogan jî tê de lîstibû). Piştî vî fîlmî, fîlmên ''The Pilgrim'' (Hacî, 1922), ''A Woman of Paris'' (Jineke Parîsê, 1923), ''The Gold Rush'' (Êrîşa bo Zêran, 1925), ''The Sircus'' (Sîrk, 1928) hatin. Ez ji bo van fîlman sê salan xebitîm. Cara pêşî zewicîm: jina min a pêşî [[Mildred Harris]], ya duyemîn [[Lita Grey]] bû. Hemû ev e.”