Kurdên Belûçistanê: Cudahiya di navbera guhartoyan de
Content deleted Content added
Kurteya guhartinê tine |
|||
Rêz 28:
== Dîrok ==
=== Kurdên Xaşê ===
Hatina yekem a [[kurd]]an li [[Belûçistan]]ê (a [[Sîstan û Belûçistan (parêzgeh)|Îranê]]) digîhe heyama
Li vê derê kurd cîhen cografî yên stratejîk, herwiha dedora serekaniya avê ya tekane li [[Kohî Taftan]] (Çiyayên Taftan) û deşta fireh a [[Xaş (bajar)|Xaş]]ê zeft dikin. Zêde nakişîne ku kurd li herêmê dibin faktorek desthelat a [[feodal]]î, ji ber ku malbatên kurdan hemî yên şervanên pêhesî bûne. Li herêmê komên biçûk ên nîv[[koçer]] lib û lib dikevin bin bandora malbatên kurd. Vana bi alîkariya [[Sefewî|Sefewiyan]], bi sîstema [[reiya]] ([[
==== Serdarên Serhedê (hikumeta kurdan) ====
* '''Hesen Kurd''' (hemdemê [[Şah Ebasê Yekê]] (1588-1629))
* '''Mîrza Xan''' (hemdemê [[Nadir Şah|Nadir Şahê Avşar]] (1730-1747)
* '''Mîrxûlamşah'''
* '''Saabxan'''
* '''Bey Xan'''
* '''Medet Xan''' (1838)
* '''Seîd Xan''' (1872)
Ji vir şûnda mîrneşîna ''hakom''ên li sê milan belav dibe:
* '''Elî Xan'''
** kurê wî '''Nur Mihamed''' dibe hekîmê Tumînê (heta 1925an).
* '''Mehrab Xan'''
** kurê wî '''Newroz Xan''' dibe hekîmê Kuşe û Tumendan.
* '''Abd -ul Mirad ul-Kerîm Xan''' (1896)
** kurê wî '''Behroz Xan''' dibe hekîmê Sanganê.
*** '''Hecî Emîr Xan''' heya 1970eyan de li Sanganê xwedî hêzekî giring a milkî bûye.<ref>Bestor, Jane, F.: The Kurds of Iranian Baluchistan: A Regional Elite, M.A. Thesis, McGill University, 1979.</ref>
== Kurdên Bampûrê ==
Pêla hatina duyem a kurdan li Belûçistanê di beramberiya hilweşandina dewleta Zend de ye. Litf Elî Xanê Zend ji destê Aẍa Mihemed Qecer bi çend bavikên kurdan ve direve bajarê [[Bam]]ê. Ew bavik bapîrên kurdên ku îroyî li navçeya Îranşar, gundistana Bampûrê dijîn e. Evana yên ku di sala 1794an dane pey [[Litf Elî Xanê Zend]] û hatine devera Bamê, ji wir jî diçin li gundistana îroyî li Bampûrê akincîh dibin.
== Çavkanî ==
|