Artrîta rumatoîd: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Content deleted Content added
BKurteya guhartinê tine
MikaelF (gotûbêj | beşdarî)
çend sererastkirinêt piçûk
Rêz 1:
[[Wêne:RheumatoideArthritisAP.jpg|right|200px|thumb|Wêneyekî [[rontgen]] yê destekî bi nexweşiya artrîta reumatoîd (''Rheumatoid arthritis'')]]
 
'''Artrîta reumatoîd''' (''Rheumatoid arthritis'') nexweşiyeka [[reumatîzmromatîzm]]ê ya domdirêje. Nexweşiyeka inflammationîînflamasyonê û autoîmunîotoîmunolojîk ye. Hoya toşbon bi vê nexoşyê ne ya diyare. Li peyda bona vê nexoşyê hem genetik û jînge renge dewir hebît.
 
Hindek binemala ev nexoşye ya zore. Nizîkî yêk li sedê xelikî ev nexoşye ya lê.
Rêz 8:
Ev nexweşiye cumgêt nexoş digrî. Bi zorî cumgêt kiçke wek tibilêt dest u pê.
 
Li vê nexoşyê perdê ser cumga înflamasyon bo çê dibît ku dibênê synovitis[[sînovît]]. Nexoşî dibîte hoya înflamasyonê li gelek cumga ([[polîartrît]]). Bilî cumga ev nexoşyê gelek organêt dîş digrît wek [[pêst]], [[nerv]], [[çav]], [[rihêt xînê]],perdê ser sîpelkê u dil û gelek organêt dîş.
 
== NîşanêNîşan û berjenga vê nexweşiyê (symptom) ==
 
Nîşanê serekî yê vê nexoşyê êşe cumga ye. Cumge stîr , req , stor û gerim dibin û hindek ca cumge sorîş dibît. Karê cumga têk diçît (eve nîşanêt înflamasyonê ne). Nexoşî hêdî hêdî dest pê diket paşî zortir uû grantir dibît.
 
Li vê nexoşyê bi zorî cumgêt kiçke yêt dest û pê duçar dibin herweş cumgêt dest, pê uû yêt dîş.
 
Nexoşî herdu desta vedigrî (sîmetrî) û zortir li çar cumge li her layekî duçar dibin.
Rêz 22:
Ev nexoşye hêdî hêdî dest pê dike û zortir dibît. Nexoş nîşanêt giştî yêt nexoşya bo çê dibin wek mandî bon, bê hêzî, ta û kêm bona kêşa leş.
 
== Teşxîs (diagnos)û diyagnoz ==
 
Bo teşxîsa vê nexoşye klinika wê zor ya giringe. Ew cumgêt duçar boy stur dibin, êş bo çê dibît.
Rêz 30:
Têstê vê nexoyê diyar diken.
 
Ew têstêt giring bo aşkira kirina nexoşyê eve ne: [[RF]], Anti-CCP[[AntîCCP]] ( ev têste zor yê taybetî ye bo aşkira kirnaaşkirakirina vê nexoşyê), [[ESR]], [[CRP]], [[HB]], [[TPK]] û gelek têstêt dîş. [[X-ray]] cumga.
 
== Derman (treatment) ==
 
# Zanyaryêt nexoş li ser vê nexoşyê zêde kirin.
# [[FizyoterapîFîzyoterapî]] û minasib kirnaminasibkirina karê nexoş.
# Derman
 
Sê curêt dermana bo vê nexoşyê yêt hey: NSAID, [[kortîkosteroîd]], dermanêt nexoşî ragir wek ''[[Methotrexate]]'', ''[[Sulfasalazine]]'', ''[[Leflunomide]],..'' û hwd.
 
Eve çend sale hindek dermanêt dîş yêt peyda boy ko tibênê '''biologics'biyolojik'' wek ''Etanerecept'', ''Adalimumab'' , ''Infliximab'' uû hindekêt dî.
 
== Çavkanî ==