Împeratoriya Hexamenişî: Cudahiya di navbera guhartoyan de

'''Hexamenişî''' anko '''Exmînî''' (bi [[farisî]]: ''هخامنشیان'', bi [[înglîzî]]: ''Achaemenid Empire'') ([[559 b.z.]]–[[338 b.z.]]) navê [[împeratorî]] ya mezina [[netewe|neteweyên]] [[Îran|îranî]] bûye ko piştî herifyana desthilata pêştir ya neteweyên îranî, [[Med]] anko MîdîyanMîdiyan, desthlata [[banî]] ya Îranê girt destê xwe. Demezrênerê Hexamenişiyan [[Kûrûş]] bû. Di dîroka kevin da ew emperatorî mezintirîn, xurttirîn û berfirehtirîn emperatorî bûye. Li deman demekê, desthilata wê li aliyê rojhilatê digehişt [[Afxanistan]] û [[Pakistan]]a niha, li aliyê Bakurê rojhilatê digehişt [[Asyaya Navîn]], li aliyê Bakurê Rojhilat digehişt peravên [[Deryaya Reş]], li rojava digehişt tevaya [[Anatolî]] û parek ji [[nîvgizirta Balkanê]], tevaya welatên rojhilata navîn mîna [[Îraq]], [[Sûrî]], [[Ordin]], [[Libnan]], [[Felestîn]], [[Israîl]], [[nîvgizirta Erebî]], [[Misir]] û parek ji [[welat|welatê]] [[Lîbya|Lîbyayê]]. Rûberê emperatorî ya Hexamenişiyan nêzî 7.5 milyon kîlometirên çargoşe bû.

Ev împeratorî wekî serhildanekê dijberî împeratorî ya Mîdiyan hat avakirin û bi qasekî xurt û bihêz bû ko du caran nêzîk bû tevaya [[Yewnana Kevin]] bigirt. Li dawiyê jî liser destê [[Îskenderê Mezin|Eskenderê Mekedonî]] herifya. Leşkirê Îskender paytextê HexamenişîyanHexamenişiyan, [[Persepolîs]] anko [[Parse]] (bi farisî: تخت جمشید) şewitand.