Tengava Stembolê: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Content deleted Content added
EmausBot (gotûbêj | beşdarî)
B r2.6.4) (robot guhêrandin: be:Праліў Басфор
WîkîBot (gotûbêj | beşdarî)
B Bot: Otomatîk nivîs guherandin: (-îy(a|an|ê|ên) +iy\1 )
Rêz 3:
[[Wêne:Most Bosfor Istambuł RB1.jpg|thumb|240px|Pira Bosforê]]
[[Wêne:Karte_bosporus.jpg|thumb|240px|Tengava Stenbolê di sala [[1888]]'an de]]
'''Tengava Stenbolê''' an jî '''Bosfor''' (tr: ''Boğaziçi'' [bilêvkin: Boxazîçî]) tengava [[Ewropa]] û [[Asya]]yê li hev vediqatîne ye. Ew [[Deryaya Reş]] û [[Deryaya Marmara]] digîhîna hev, li ser [[Tengava Çanakkaleyê]] re jî digîhine [[Deryaya Êge]] û [[Deryaya Navîn]]. DirêjahîyaDirêjahiya xwe 30 km, firehîyafirehiya xweya herî biçûk di nevbara [[Kandilli]] û [[Aşiyan]] de bi 700 m ye. Nevbara [[Anadoluhîsari]] û [[Rumelîhîsari]] jî 750 m ye. Kûr bûna wê di 36 m de heta 124 m heye.
 
Li dor Tengavê, di Stenbolê da, kêmzêde 13 milyon kes dijî ne.
 
Li ser Tengava Stenbolê du piran hene. Li wan yek [[Pira Bosforê]] ye, dirêjahiya wê 1.074 m ye. Di [[1973]]'an de hat çêkirin. Piraya din jî [[Pira Fatih Sultan Mehmet]] e. DirêjahîyaDirêjahiya wê jî 1.090 m ye û di sala 1988'an de hat temamkirin. Li ser çêkirina pirakê sêyem jî li [[Tirkiye]]yÊ gotgot berê dehêne.
 
Di Bosforê de rêhesinakê tengavê di bin avê re derbaz ke, bi navê [[Marmara]], jî tê çêkirin. Gorî planan ew dike di [[2008]]'an de varê temam kirin. 1.400 m kûr bûna kê 55 m de dike Bosforê derbaz bike.
Rêz 15:
 
== Dîrok ==
Gorî [[Erdnasîvan]]an berê Deryaya Reş deryakê hundur, wek golakê bû. Paş sîpan helîyanheliyan şinda, şîpakê lez di [[Deryaya Reş]] de berva [[Deryaya Marmara]] çû, û ji bo wê Bosfor pêk hat.
 
Ji bo Tengava Stenbolê [[Deryaya Reş]] û [[Deryaya Navîn]] digîhîştîna hev, di dîrok de gelek gerîng bû. Ji bo wê [[Konstantîn I]] padişahî [[Roman]] di [[330 b.z.]] li wê derê dî û li wir bajarê [[Konstantînople]] çêkir. Paş re jî bû paytexta [[Împaratoriya Romayê Rojhelat]]. Di [[1453]]an vir de jî, paş [[Mehmet II]] ew dera dagir kir şinda, bû Îstanbul û paytexta [[Împeratoriya Osmanî]] ye.