Ekolojî: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Content deleted Content added
HRoestBot (gotûbêj | beşdarî)
B r2.6.5) (robot serzêde kirin: kk:Экология
WîkîBot (gotûbêj | beşdarî)
B Bot: Otomatîk nivîs guherandin: (-îy(a|an|ê|ên) +iy\1 )
Rêz 2:
'''Ekolojî''' yan '''hawirnasî''' yan jî '''hevêrzanist''' {{fact}} (bi [[înglîzî]] ''ecology''), [[zanist|zanistê]] lêkolîna li ser berbelavî û mişeyî ya [[endamwerên jînwer]] û ka çawa karlihevkirina endawerî digel [[derdor]] anko ''jîngeha'' xwe tesîrê li berbelavî û mişeyî ya wan dikit. Derdora endamwerekî ji keristeyên [[fîzîk|fîzîkî]] û yên jînewer pêkdihêt. Derdora fîzîkî, mirov dikarit navê tevane yê [[nejînewer]] lê bikit, hokarên mîna tîrêja rojê, avûhewa anko seqayê û [[cihniyasî|cihniyasîyê]] vedigirit.
 
[[peyv|Peyva]] ''ekolojî'' cara pêşîn li sala 1866ê ji alîyêaliyê [[jînwerzanist|jînwerzanistvanê]] [[Elmanya|Elmanî]] [[Ernst Haeckel]] ve hat bikaranîn. Peyv ji ''οικος'' (oikos anko ''navmalî'') û ''λόγος'' (logos anko ''znîn'') pêkhatîye. Bi vî awayî, ekolojî lêkolîna navmalî ya [[xwerist]] anko [[siruşt|siruştî]] ye. Di zimanê [[kurdî]] da jî peyva ''hevêrzanist'' ji ''hevêr'' bi ramana ''cihê jîn û jîyarê'' û ''zanist''î pêkhatîye.
 
Ev peyv hindek caran bi ramana ''[[derdora xweriskî]]'' an jî [[derdorparêzî]]yê dihêt bikaranîn. Ji ber hindê, hindek caran [[rengdêr]]a ''ekolojîk'' anko ''hevêrzanistiyane'' bi ramana [[dostê derdorê]] dihêt xebitandin.