Kakût: Cudahiya di navbera guhartoyan de
Content deleted Content added
B robot guhêrandin: az:İnsan skeleti |
Bêhtir agahî |
||
Rêz 1:
[[Wêne:Kakut.PNG|thumb|left|<font color="Purple">Kakûtê Mirovan</font> <br />1-Movikên stû(7 lib)<br />2-Pirika mil<br />3-Bêrok an jî pîl<br />4-Depa singê<br />5-Lûla pazû<br />6-Lûlezenda zirav<br />7-Lûlenzenda stûr<br />8-Hestiyên bazinê<br />9-Şeyê dest<br />10-Hestiyên teliyan<br />11-Parsû<br />12-Movikên mazmazkê<br />13-Hestiyê qorikê<br />14-Hestiyê kortîxê<br />15-Hestiyê rûv<br />16-Hestiyê qûnê<br />17-Hestiyê ran<br />18-Serçok an jî Kodika çokê<br />19-Lûlaqa zirav<br />20-Lûlaqa stûr<br />21-Hestiyê bazina pê<br />22-Hestiyê şeyê pê<br />23-Hestiyê pêçiyan<br />]]
'''Kakût''', '''qerqûde''' an jî '''îskelet''' (bi [[yewnanî]] skeletos tê wateya ''laşê ziwa'') beşa laşê zindiyan e ku ji hestî û movikan pêk tê û alîkariya binyata bedenê dike. Du cure qerqûde hene ; Qerqûda-derveyî (Ekzoskelet) li dora laş hatiye pêçan û ji derve laşê zindiyan diparêze.Ev cureyê qerqûde bi giştî di laşê [[famîleya bêmazmazk]]an de peyde dibe û Qerqûda-navîn(Endoskelet) di hundirê laşê zindiyan de ye. Ev cureyê qerqûde di laşê ajalên [[movikdar|famîleya mazmazkan]] de peyde dibe.
[[Wêne:Hym-myrmicinae.gif|thumb|Ekzoskeletê [[mûrî]]yekê]]
== Kakûtê Mirovan ==
Di [[kakût]]ê mirovan da 206 parçe [[hestî]] hene. Siklê wan 206 hestiyan ji hev û din cur bi cur in. Gor fonksiyona xwe, her hestiyek siklekî girtiye. Skelet ji [[serî]], [[marîpişt]], [[sing]], [[qor]] û [[pîl]]an pêk hatiye.
[[Wêne:ElephantSkelLyd2.png|thumb|Endoskeletê [[fîl]]ekê]]
Di serî da tenê 20 hestî hene. 8 hestiyên serî mêjuyê diparêzin. 12 hestiyên serî ji hestiyê rû û devê mirovan pêk hatiye. Di navbera hestiyê [[çeneya jorîn]] u [[çeneya jêrîn]] da livoka hestiyê çeneyê heye. Mirov dikare bi wan herdu hestiyan, bi alîkariya masûlkan tiştan bicû û devê xwe bilivîne. Singê mirovan ji marîpişta [[sîng]], [[parxan]] û hestiyê sing pêk tê. 12 parxanên mirovan hene. Wezîfeya parxanan parastina dil û pişikê ye. Parxanên ku digihijin hestiyê sing, hin nerm in û ji [[kirtik]]ê hatine çêkirin.
Line 22 ⟶ 29:
Gireya hestiyê serî şûna kirtikan e. Di serê zarokan da, li salen jiyanen pêşîn, hindik hestî hene. Ji ber ku mêjuyê zarokan hê nû mezin dibe. Eger serî bi temami ji hestî be, mêjû nikare mezin be, ji ber ku şûna mezinbûnê tune. Ji ber vê yekê jî, navbera hestiyê serî bi kirtikê tê girtin. Ji ve ra sille an ji [[nermik]] tê gotin. Kengî zarok mezin bûn, ketin sal 2yan, ew kirtikan hêdî hêdî dibin hestî. Temamî şeş şûne usa di serê mirovan da hene. Kirtika mezin, di nav hestiye serî da, li aliyê pêşiyê serî da ye (bi latînî: ''Fontanela'').
==Çavkanî==
*Salnameya [[Navenda Çanda Mezopotamya]] ,Rûpela ''13 Rezber 2003''
*Ferhenga Enstîtuya Kurdî ya Stenbolê , [[Zana Farqînî]]
{{abm}}
[[Kategorî:Anatomî]]
[[als:Skelett]]
| |||