Eyşe Şan: Cudahiya di navbera guhartoyan de

'''Eyşe Şan''' (1938 [[Amed]]-18.12.1996 [[Îzmîr]]) stranbêjeke navdar a kurd e.

 

Di [[dîrok|dîrok]]a [[serhildan]]a [[çand]] û [[huner|hunera]] [[Kurdistan|Kurdistanê]] de, yek ji wan hunermendên ku li diji siyaseta çewt û asimilasyona reş û bi hêza [[Kemalîsm|Kemalistan]] li [[bakurê Kurdistanê]] mina şêre jinekê li berxweda Eyşe Şan bû. Eyşe Şanê bi wi dengê xwe yê şilik û nazik, bı wan kılamên xwe yên resen, gotina bav û kalên me anko (şêr şêre çi jin çi mêr e) di çax û serdemekê de da ispatkirin ku komara stemkara Tirkiyê xewna ji holê rakirina gelê Kurd û hemû taybetmendiyen kulturi û çandiyên Kurdan deqideyekê jı serê xwe dernedixistin.

 

Eyşe Şan ku di nava civata Kurdan da bi navên mina Eyşana Kurd, Eyşe Şan, Eyşe Xan, Eyşana Osman, Eyşana Eli û Ayşa Şan tê nasîn di Mıjdara sala [[1938]]'an li bajarê Diyarbekirê hat dinê. Ji aliyê bav û dê de xwedi malbatek mezin û navdare. Navê dîya wê [[Heciye Xanim]] û ji êla [[Hacî Mistefa Begên Erzromê]] ye, navê bavê wê jî Osman e û ji eşîreta mezına Cibrîyan e. Bavê Eyşe Şanê Osman bi xwe ji dengbêjeki navdar û herwiha miroveki gelek dindar û xwedêtirs bû.

 

Ji sala 1979’an heya geşbûna şoreşa li bakurê Kurdistan Eyşe Şanê pir kêm xuya dikir û ji bo debara jiyana xwe di idareyek postxana bajarê İzmirê de dest bi kar kir. Sala 1991’an piştî reva Kurdên başûrê Kurdistanê ji destê Be’isîyên xwînmêj kasêtek pêşkêşî dostên mûzîka Kurdî kir û bi vi rengi careke din bêdengiya salên dûr û dirêj şikand. Dema mirov strana „Werin werin pêşmergene“ li ser reşerojî û qedera gelê Kurd dibîhîse, bêtir bi kûratiya evin û dılsojiya Eyşe Şanê ya ji bo gelê Kurd dihese:

 

 

 

Û Eyşe Şan bi gotina vê stranê gelê bakurê Kurdistanê vedixwine ku hevkariya birayên xwe yên derbider û aware biken.

 

stranên Lê lê Bêmal, Lorkê lorkê, Daykê qorban, Qederê yar, Cemîle here were, Xezal. Xezal, lêlê dînê, Memir Memir, Xivşê,.Kirasê te melese, Yar Meyro, Derdê Hewiyê, Hepsîyo, min tu dibû, Memê Alan, Nazliyê, Wey Saliho kurmam û gelek stranên din bi dengê wê yê xweş di nava gel da belav bûn.

 

Eyşe Şanê dı jıyana xwe de jı ber paşverotiya cıvaki û zordariya dagırkerên Kurdıstanê qet xweşi neditin û hertım jı bo bêşansi û êşa gırana jıyana xwe stran dıxwindın. Dema Heciye Xanıma dayıka Eyşe Şanê li Diyarbekirê dımıre, ew jı tırsa bıra û kesên xwe bo cara heri dawiyê ji nıkare dayıka xwe bıbine û vi derdê xwe wıha tine zıman:

 

Dayıkê qorban ava çemê Dıyarbekır iro dıherıke leme leme e e e

 

Dema em li jiyana hunermend û kesayetiyên e´reb, Tirk an jî Faris dinêrîn, dibînîn ku ew hinek zêdetir ji me qîmeta nirxên xwe yên netewî digirin. Mesela dema hunermenda E´reb Omkelsum ê wefat kir zêdetir ji yek milyon kesan di merasima vesartina wê de besdarî kirin. Pistre li ser jiyana wê rêze film hatin cêkirin û...

 

 

Qedir û bihayê Eyşe Şanê ji ber bindestiya gel û welat wê, biqasi ku pêwist bû, nehat zanin û girtin. Lê ger wê li hemberi peymana xwe ya teji evin ji bo huner û strana Kurdi bê soz û qirar bûya, an ji bi wi dengê xwe yê bênımune bi zimanê gelên serdest stran bixwindana, bêgoman ewê mina pirensisekê, mezin û bihagiran bûya. Lê di nava Kurdan de pirensisek bê tac û text bû. Wê bêgoman felsefeya Emedê Xani xwindibû û bi derdê gel û welatê xwe baş zanibû.

 

Belê …Ger Eyşe Şanê ji mina hınek hunermendên bêhelwest jı bona pere û malê dınyayê huner û kesayetıya xwe ya netewi bıfıroştana, bêgoman ewê dı rewşek baştır de bıjiya.

 

Xizmet û keda Eyşe Şanê ya diroki qet nayê ji bîr kirin û her sal 18’ê kanunê yê li her dera Kurdistanê ew bê bi bîranîn.

 

 

1. Ev stran Eyşe Şan û Cemil Hûro bi hevre xwindine, lê sala ku stran hatiye tomarkirin, min nezani kengiye.

[[Kategorî:Kurd]]

 

 

[[ckb:ئایشە شان]]