Kartaca: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Content deleted Content added
TobeBot (gotûbêj | beşdarî)
B robot guhêrandin: ur:قرطاجنہ
Xqbot (gotûbêj | beşdarî)
B robot serzêde kirin: bo:ཁྰར་ཐྰ་གེ; Kozmetik değişiklikler
Rêz 1:
[[ImageWêne:Carthage_column.JPG|thumb|300px|Xopanên Kartaca]]
'''Kartaca''' ([[Latinî]]: ''Carthago'', {{ar| قرطاج }}, [[yewnanî]] Καρχηδών ''Karkēdōn'';, bi zimanê [[fenîke]]: קרת חדשת ''Qart-Hadašt'' ango kurdî „dewleta Nû“) dewleteke dema [[Antîk]] li [[Efrîkaya Bakur]] nêzî îroj [[Tûnis]] serfirazî ajotî bû. Paytexta Kartacayan bi hevşêwe navê bû. Niştêwarên Kartaca ji alîya [[Împaratoriya Roma|RomaRomayan]]yan de wek ''Pûnî''yan (ji Fenîke hat afirandî bû ) dihat navandin. Ew dera Kartacayan serfirazî ajotî bû îroj di Fransî de wek ''Carthage'', [[erebî]] jî wek قرطاج ''Qartaca'') tê navandin û li [[Tûnis]] e.
 
== Erdnîgarî ==
Bajarê Kartaca li beravên [[Derya Navîn]] 10 km. li rojhelata paytexta [[Tûnis]]ê îroj bi hevşêwe navî diketî bû. Kartacayan [[kolonî]]yeke [[Fenîke]]yan bûn. Ji bo şûna xweya nêzi [[Tengava Sîcîlya]] wan derya navîn kontrol dikir.
== Ziman ==
 
Li Kartaca zaravayeke zimanê [[Fenîke]] dihat axaftin.
Rêz 10:
== Dîrok ==
=== Sazî ===
[[ImageWêne:CarthageMapDe.png|thumb|300px|Nexşeya Dewleta Kartaca di 264 b.z. de]]
Dewleta Kartaca di [[9. sedsala b.z.]] an [[8. sedsala b.z.]] ji alîya [[Fenîke]]yan li bajarê Sûr(îng. Tyre, Lûbnan) hatî bû sazandin. Ew wek ''Qart-Hadast'' ango wek ''dewleta Nû'' hatî bû navandin. Gorî hin arkeolojîk delîlan sazîya wê wek [[814 b.z.]] tê dîyar kirin.
 
Rêz 23:
 
[[Cenga Punîk]]an duyem de (218 b.z.– 202 b.z.) ji pê der ketina Sefera [[Hannibal]] ser Roma re der ket. Wî bi artêşa xwe ve li îtalya êrîşa Romayan kir û gelek cengan de bin xistin. Ceng li Efrîka dewam kir û Roma bi dawî artêşa Hannibal li wir bin xist.
[[ImageWêne:Phoenician_colonies.jpg|thumb|400px|Nexşa [[Fenîke]]yan û kolonîyên Wan]]
[[Cenga Punîk]]an Sêyem (149 b.z. - 146 b.z.) bi dorpêçkirina Romayanê bajarê [[Kartaca]] re dest pê kir. Ji pê dorpêçkirineke sê selan re Romayan bi serdarîya [[Publius Cornelius Scipio Aemilianus Africanus Kartaca di 146 b.z. de Kartaca, paytexta dewletê, dagir kirin. 50.000 dimatîyên dana Romayan û ji pê re jî wek [[sklav]] hatin firotin. Bajar bi tunî hat talan û xopan kirin.
[[122 b.z.]] de Kartacayan dîsa hembera Roma serîhildan. Bi dawî [[Julius Caesar]] pê derbaza textê bû re [[46 b.z.]] de Kartaca şunda saz kir. Di [[29 b.z.]] 3000 kes li Kartaca bicih bûn.
Rêz 39:
[[bg:Картаген]]
[[bm:Kartaje]]
[[bo:ཁྰར་ཐྰ་གེ]]
[[br:Kartago]]
[[bs:Kartago]]