Tengava Stembolê: Cudahiya di navbera guhartoyan de
Content deleted Content added
B robot serzêde kirin: scn:Bosfuru |
B +wêne |
||
Rêz 1:
[[Image:Istambul and Bosporus big.jpg|thumb|240px
[[Wêne:Most Bosfor Istambuł RB1.jpg|thumb|240px|Pira Bosforê]]
'''Tengava
▲'''Tengava Stenbol''', '''Boğaziçi'''(bixwûne, boxazîçî), an jî '''Bosphorus'''(bixwûne, bosforus) tengava [[Ewropa]] û [[Asya]] li hev vediqatîne ye. Ew [[Derya Reş]] û [[Derya Marmara]] digîhîna hev, li ser [[Tengava Çanakkale]] re jî digîhine [[Derya Ege]] û [[Derya Navîn]]. Dirêjahîya xwe 30 km, firehîya xweya herî biçûk di nevbara [[Kandilli]] û [[Aşiyan]] de bi 700 m ye. Nevbara [[Anadoluhîsari]] û [[Rumelîhîsari]] jî 750 m ye. Kûr bûna wê di 36 m. de heta 124 m. heye.
Li ser
▲Li dor Tengavê, di Stenbolê da, kêmzêde 13 milon kes dijî ye.
Di Boğaziçiyê de rêhesinakê tengavê di bin avê re derbaz ke, bi navê [[
▲Li ser [[Boğaziçi]]yê 2 piran hêne. Li wan yek [[Pira Boğaziçi]] ye, dirêjahîya xwe 1074 m. ye. Di [[1973]] de hat çêkirin. Piraya din jî [[Pira Fatih Sultan Mehmet]] e. Dirêjahîya wê jî 1090 m. ye û 1988 de hat temam kirin. Li ser çêkirina pirakê sêyem jî li [[Tirkiye]] gotgot berê dehêne.
▲Di Boğaziçiyê de rêhesinakê tengavê di bin avê re derbaz ke, bi navê [[Marmaray]], jî tê çêkirin e. Gorî planan ew dike di [[2008]]an de varê temam kirin. 1,400 m. kûr bûna kê 55 m. de dike [[Boğaziçi]] ye derbaz bike.
==Nav==
▲[[Image:Mk Istanbul SchwarzesMeer.jpg|thumb|Tengav ber Derya Reş]]
==Dîrok==
Gorî [[Erdnasîvan]]an berê
▲[[Image:Karte_bosporus.jpg|thumb|180px|Tengava Stenbol di [[1888]] de]]
Ji bo Tengava
==Îroj==
Ji bo cîh xwe, nevbara Ewropa û [[Asya]]yê de ye û ji bo barkêşî deryan, li ser wê gelek ceng bûbûn. Bi taybatî [[Şerê Cîhana Yekemîn]] de, ji bo ew derê kontrol kin [[Dijwarên Hevalbendî]](İttifak) êrîşa [[Tengava Çanakkale]]yê û wir kirin. Lê nikanîn dest xwe xin. Dûv şerê re di [[1936]]an de bi [[Peyvname Montreux]] re kontrol bi temamî dest [[Tirkiye]] de ma.
==Giredanê
*[http://www.turkeyhandbook.com/showpage.php?cid=50 Di pirtûkoka Tirkiye de Tengava Stenbol]
|