Kurdistana Sor: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Content deleted Content added
Erdal Ronahi (gotûbêj | beşdarî)
Kurdodino (gotûbêj | beşdarî)
sererastkirinên bichûk
Rêz 1:
'''Kurdistana Sor''' (bi [[Rûsîrûsî]]: ''Красный Курдистан''; Bi [[Azerîazerî]]: ''Qizil Kürdistan'') otonomiya Kurdên [[YKSS]]´ê ku di nava salên [[1923]] heya [[1929]] berdewam berdewamkiriyekiriye ye.
 
Kurdistana Sor projeyeka [[Lenîn]] bû ku Lenîn beriya mirina xwe ew dîtpêk anî. Ji bo Kurdênkurdên di nava Azerbeycan û Ermenistanê de dijîn herêmeke serbixwe avakir. Lenîn alîkariya neteweyên kêm nifûskêmnifûs dikir ku di bin şovenîzma[[şovenîzm]]a neteweyên zêde nifûs de neyên pişavtin û li wan pêkutî neyên kirin. Ew cihên ku Kurdkurd lê dijiyan ji xwe cih û warê Kurdankurdan, ku ne bi koçberî hatibûn wir. Bajarên [[Laçîn]], [[Qûbadlî]], [[Kelbajar]] hwd parçeyek ji axa Kurdistanê[[Kurdistan]]ê bûn.
 
== Hin agahiyên derbarê Kurdistana Sor ==
 
*Paytext: [[Laçîn]]
*Zimanê fermî: Kurdî (zaraveyê Kurmancîkurmancî)
 
Kurdistana Sor ji aliyê [[Josef Stalin]] ve li ser daxwaza [[Tirkiyê]] û [[ÎranêÎran]]ê tê hilweşandin û Kurdênkurdên herêmê yên ku dewleta xwe diparêzin tên kuştin an sirgûnkirin.
 
Di sala [[1992]]'î de bi pêşengiya [[Wekîl Mustafayev]] dest bi ji nûveavakirinajinûveavakirina otonomiyê xebatên girîng tên kirin. Mixabin di nava Kurdên YKSS´ê de hevgirtinek baş ava nabe. Dewleta Ermensitanê[[Ermenistan]]ê piştî hilweşîna YKSS´ê polîtîkaya xwe ya Kurdkurd diguherîne û hebûna Kurdankurdan li Ermenistanê înkar dike. Kurdên li Ermenîstanê pirranî Êzîdî[[êzîdî]] ne û Ermenistan dibêje "Êzîdî hene li welatê me lê Kurdkurd nînin. Êzîdî bi eslê xwe Ereb[[ereb]] in û Kurdkurd jî dijminê me neû êzîdiya nin, me qirkirine". Hin şêx û mezinên Kurdankurdan (êzîdî û misilman) jî bi viya dixapin û ji doza Kurdistana Sor vedigerin. [[Kurdên Azerbeycanê]] jî pirranî Misilmanmisilman in û wan jî bi heman siyasetê Azerbeycan dixwaze bixapîne.
 
Doza ku Mustafayev û ronakbîrên Kurdankurdan destpêkiribû serî de ji nebûna yekitiyê û dûv re jî bi pêkutiyên Rûsya, Tirkiye, Îran, Azerbeycan û Ermenistanê têkdiçe. Mustafayev ji destê artêşa [[Azerbeycan]]ê û peyayên kujer ên [[Tirkiyê]] difilite û wekî penaber xwe digihîne [[Îtalya]]yê.
 
Niha Kurdên Sowyetistanê (YKSS) di bin zilma gelên serdest de ne. Li Azerbeycanê nasnameya Kurdkurd êdî tê înkarkirin û dixwazin Kurdkurd ji Azerbeycanê derkevin. Dîsa [[Ermenistan]] jî heman polîtîkayê dimeşîne. Kurdên Kurdistana Sor koçberê nava Rûsya û welatên rojava yên Ewropa dibin û di rewşeke kambax de dijîn.
 
== Lînkên baldar derbarê gotarê de ==