Pehlewî: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Content deleted Content added
Kurteya guhartinê tine
Kurteya guhartinê tine
Rêz 43:
 
Angaşta/Îdiaya ku Pehlewî Farisiya Navîn e, bêbingeh e. Her wisa danasîna "farisiya kevn" ji aliyê farisan ve ne di cihê xwe de ye, ji ber ku yê ku jê re dibêjin "farisiya kevn" zimanê Arî ye ku koka hemû gelên Îranî ye û ji aliyê Medan ve hatiye bikaranîn. Ev her du pênase jî nîjadperest e.
 
== Berhevdana pehlewî û kurmancî ==
 
<ref>https://books.google.com.tr/books/about/A_Concise_Pahlavi_Dictionary.html?id=tRegBAAAQBAJ&redir_esc=y
</ref>,
<ref>http://www.parsianjoman.org/wp-content/uploads/2015/09/A-Concise-Pahlavi-Dictionary.pdf</ref>, <ref>https://ku.wiktionary.org/wiki/Destp%C3%AAk </ref>
 
{| class="wikitable"
!Pehlewî
!Kurmancî
!Inglîzî
|-
|A
|A
|A
|-
|ab
|av
|water
|-
|abad
|ava
|thriving/prosperous
|-
|abadan
|avabûn
|thriving/prosperous
|-
|a-behr
|bê-beş
|portionless/deprived
|-
|abam
|wam
|loan/debt
|-
|aber
|berz/berztir
|higher/superior
|-
|abaxter
|bakur
|north
|-
|ab-çihreg
|av-çira
|essence of water
|-
|ab-dan
|av-dank
|water-holder
|-
|abdest
|avdest
|hand-guard
|-
|abê-
|a bê(yî)-
|without/ -less
|-
|abê-ber
|a bê ber(hem)
|fruitless
|-
|abê-bêş
|a bê êş
|unharmed
|-
|abê-guman
|a bê-guman
|without doubt/certain
|-
|abê-niyaz
|a bê niyaz
|free from want
|-
|abêr
|pir
|very/much
|-
|abê-rah
|a bê rê
|erring
|-
|abestag
|avesta
|avesta
|-
|abestan/abustan
|spartin/sitar
|refuge/trust
|-
|a-bêş
|a bê êş
|harmless/invulnerable
|-
|abê-winah
|a bê guneh
|innocent
|-
|abgan-/abgandan
|avêtin
|throw
|-
|abgênag
|abegîne
|glass/crystal
|-
|abîg
|avî/avîn
|aquatic/watery
|-
|abnûs
|ebenûs
|ebony
|-
|abr
|ewr
|cloud
|-
|abrang
|ewreng
|glory/splendour
|-
|abraz
|evraz/hevraz
|acclivity
|-
|abrêşom
|hevrîşim
|silk
|-
|abus
|avis
|pregnant
|-
|a-çar
|neçar
|inevitable
|-
|a-dad
|bê dad
|unjust/illegal
|-
|a-dard
|bê derd
|painless
|-
|adên-
|anîn
|bring/lead
|-
|adûr
|agir
|fire/the God "Fire"
|-
|adur-gah
|agirgeh
|fire altar
|-
|afrîdan/afrîn-
|afirîn
|create/praise/bless
|-
|afsan
|efsane
|story/fable
|-
|afson
|efsûn
|spell/incantation
|-
|afsûdan
|efsûn kirin
|enchant/protect by spell
|-
|afurîdan
|afirandin
|create
|-
|agah
|agah/ageh
|aware/knowing
|-
|agahîh
|agahî/agahdarî
|knowledge
|-
|agahênîdan
|agahdayîn
|inform
|-
|agar
|ger/heger
|if
|-
|a-guman
|bê-guman
|without doubt/certain
|-
|ahan
|asin/hesin
|iron
|-
|ahangar
|asinger
|blacksmith
|-
|ahreman
|ahrîman
|the Evil Spirit
|-
|ahug
|ahû
|gazelle
|-
|alag
|alî
|side
|-
|almas(t)
|elmas/almas
|diamond
|-
|aluh
|eylo
|eagle
|-
|ama
|em/me
|we/us
|-
|a-mar
|bê jimar
|countless/innumerable
|-
|a-marg
|ne-mir
|deathless/undying
|-
|ambar
|ember
|ambergris
|-
|anar
|anar/hinar
|pomegranate
|-
|anargêl
|nargêl
|coconut
|-
|andak
|hindik
|little/few
|-
|andaron
|hundurîn
|inside/within
|-
|angubên
|hingivîn/hûngiv
|honey
|-
|anîdan
|anîn
|bring/lead
|-
|anîg
|enî/anî
|front/forehead
|-
|anjîr
|hejîr/hêjîr
|fig
|-
|aranj
|aren/enîşk
|elbow
|-
|ard
|ard/arvan
|flour
|-
|argawan
|erxiwanî
|purple
|-
|arwês
|werîs
|rope
|-
|asan
|asan/hêsan
|easy/at rest/peaceful
|-
|asêm
|sîm/zîv
|silver
|-
|asman
|ezman/asman
|sky/heavens
|-
|asp
|hesp/esp
|horse
|-
|ast(ag)
|estî/hestî
|bone
|-
|aswar
|siwar/siwarî
|horseman/rider
|-
|aşkarag
|eşkere
|obvious/evident
|-
|aşma
|şima (Zaza dialect)
|you
|-
|aşnag
|aşna/nas
|known
|-
|aştîh
|aştî/aşitî
|peace
|-
|ataxş
|agir
|fire
|-
|awahan
|avahî
|stronghold
|-
|awar
|were
|come!
|-
|awaz
|awaz
|voice/sound
|-
|awêran
|wêran
|desolate/ruined
|-
|awestad
|hosta
|master (craftsman)
|-
|awestarag
|usture/ustura
|razor
|-
|awêşan
|ew/wan/ewan
|they/those
|-
|a-winah
|bê-guneh
|innocent
|-
|awiştadan
|vewestan
|stand
|-
|awurdan/awar-
|anîn/overden (Zaza)
|bring
|-
|axtar
|star/astêre
|star
|-
|axw
|axa
|lord/agha
|-
|a-xwamn
|bê-xew
|sleepless
|-
|axwarr
|axûr/axur
|manger/stable
|-
|a-xwaş
|ne-xweş
|unpleasant/unhappy
|-
|a-xwaşîh
|ne-xweşî
|unhappiness
|-
|ayab
|an/yan
|or
|-
|ayad
|yad/yadgarî
|memory
|-
|ayar
|yar/nasyar
|helper/friend
|-
|ayarîdan/ayar-
|arîkarî/yarmetî
|help/assist
|-
|ayozîdan/ayoz-
|alozî
|trouble/disturb
|-
|az
|ez
|I
|-
|azad
|aza/azad
|noble/free
|-
|azadîh
|azadî/azayî
|freedom/gratitude
|-
|azar
|azar
|torment
|-
|azardan
|azardan
|torment/injure
|-
|azêr
|jêr/jêrîn
|below/under
|-
|B
|B
|B
|-
|bay
|bax
|garden/orchard
|-
|bahr
|behr/par
|part/portion/lot
|-
|baj
|bac
|tribute/tax
|-
|balag
|bal/bask
|wing
|-
|balay
|bala (wek: bejn û bala)
|height/stature
|-
|balên
|balîf/balgî
|cushion/pillow
|-
|balîş
|balîf/balgeh
|cushion/pillow
|-
|band
|bend/bende
|bond/link
|-
|bang
|beng (giyayek)
|henbane
|-
|banûg
|banû
|lady
|-
|bar
|ber+-(hem)
|fruit/produce
|-
|barag
|bor/bergîl (=hesp)
|horse
|-
|barîg
|barîk/tenik
|thin/fine/subtle
|-
|bastan/bast-
|bestin/bend
|tie/bind
|-
|başn
|bejn
|stature/mane
|-
|baxt
|bext
|fortune/fate
|-
|baz
|baz
|hawk/falcon
|-
|bazm
|bezm
|meal/feast
|-
|bê
|bê
|but/out
|-
|bêaz
|bê/bêyî
|without
|-
|bêganag
|biyanî
|strange/stranger
|-
|bêh
|bih/bîhok
|quince
|-
|bêl
|bêr/bêll(Soranî)
|spade
|-
|bêlûr
|belûr
|crystal
|-
|bêş-
|êş
|pain/sorrow
|-
|bêwar
|bêjimar
|myriad
|-
|bistag
|bindeq/berû
|hazelnut
|-
|biştan/bêş-
|êş/êşan/êşîn
|hurt/torment
|-
|bizeşk
|bijîşk
|doctor/physician
|-
|bor
|bor/boron
|reddish~brown/bay(horse)
|-
|borz
|berz
|high
|-
|boy
|bên/nêhn/bon(Sorani)
|smell/scent
|-
|brad
|bra/bira
|brother
|-
|brêhênîdan
|biryardan
|decree
|-
|brîn
|birîn/birrîn
|cut/division
|-
|brinj-1
|birinc
|rice
|-
|brinj-2
|bronz/birinc
|bronze/brass
|-
|briştan
|biraştin/qelîn
|roast
|-
|brûg
|brû
|eyebrow
|-
|bûdan
|bûn/bûyîn
|become
|-
|buland
|bilind/berz
|high
|-
|bun
|bin/binî/binyad
|base/bottom
|-
|burg
|birc
|tower
|-
|buz
|bizin/bize
|goat
|-
|-
|çabuk
|çalak
|agile/nimble
|-
|çadur
|çadir/çerçev
|sheet/veil
|-
|çah
|çal
|pit/well
|-
|çakuç
|çekûç
|hammer
|-
|çambar
|çember
|circle/hoop
|-
|çand
|çend
|how many/much?
|-
|çang
|çeng/harp
|harp
|-
|çarag
|çêrgeh/çêran
|pasture/grazing
|-
|çarag
|çare
|means/remedy
|-
|çarm
|çerm
|skin/hide/leather
|-
|çarz
|çêrg/çîrk
|bustard
|-
|çast
|çêst (Soranî)/xwarîn
|lunch, meal
|-
|çaxşişn
|çêş/çêşt(Soran)
|taste/flavour
|-
|çatrang
|şetrenc/kişik
|chess
|-
|çê
|çi
|what/which
|-
|çêray
|çira/çima
|for what/why
|-
|çê-êwênag
|çawa
|how
|-
|çegamiz
|çendek
|a little/whatever
|-
|çehel
|çel/çil
|forty
|-
|çîdan/çîn-
|civîn
|gather/pile up
|-
|çinar
|çinar
|plane treee
|-
|çiray
|çira/çire
|lamp
|-
|çiyon
|çawa
as/like/how
|-
|çob
|ço/çov
|wood/stick
|-
|D
|D
|D
|-
|dad
|dad/dadî
|law/justice
|-
|dad
|didan/diran
|tooth
|-
|dadan/dah-
|dan/dayîn
|give/create
|-
|dadîg
|dadî
|legal
|-
|dadwar
|dadwer
|judge
|-
|daftar
|defter
|register/account-book
|-
|dagr/dagrand
|dirêj
|long
|-
|dahan
|dev
|mouth
|-
|dam
|daf
|trap/snare
|-
|dan(ag)
|dan/dane
|seed/grain
|-
|danag
|zana/zane
|knowing
|-
|dandan
|didan/diran
|tooth
|-
|danistam/dan-
|zanîn
|know
|-
|dar
|derî
|door/palace
|-
|dar
|dar
|tree
|-
|dard
|derd
|pain
|-
|darên
|darî/darîn
|wooden
|-
|dargah
|dergeh
|doorway
|-
|darman
|derman
|remedy/medicine
|-
|darrîdan/darr-
|derz/derizîn
|split/tear
|-
|darz
|dirûn/derzî
|seam/needle
|-
|das
|das/dasik
|sickle
|-
|dast
|dest
|gift/reward
|-
|dastag
|deste
|bunch/bundle/group
|-
|dastgîr
|destgîr
|captive
|-
|dastkarîh
|destkarî
|handiwork
|-
|dastyar
|destyar
|helper
|-
|daşt
|deşt
|plain/open ground
|-
|day
|da(y)/dayîn
|creator
|-
|dêw
|dêw
|demon/devil
|-
|dêwan
|dîwan
|archive/collected writings
|-
|dêwar
|dîwar
|wall
|-
|dibîrestan
|dibistan
|school
|-
|dîdan/wên-
|dîtin/veynayış(Zaza)
|see
|-
|dîdar
|dîdar
|sight/visible
|-
|didom/dowom
|duyem
|second
|-
|dil
|dil
|heart
|-
|dilêr
|dilêr
|brave
|-
|do-pay
|du-pê
|human being
|-
|dost
|dost
|friend
|-
|dostîh
|dost/dostî
|friendship/love
|-
|doxtan/doş-
|doşîn/şîr
|milk
|-
|doxtan/doz-
|dotin/doşîn
|sew
|-
|drafş
|direfş/bandêr
|banner
|-
|dra(h)nay
|dirêjahî
|length
|-
|draya(b)
|derya
|sea
|-
|draz
|drêj/dirêj
|long
|-
|driyoş/darwêş
|derwêş
|poor/needy/dervish
|-
|dro
|direw/derew
|lie/deceit
|-
|droş/droşom
|dirûşm
|mark/slogan
|-
|drûdan/drûn-
|drûn/dirûn
|reap/mow
|-
|drust
|drust/dirust
|right/well/healthy
|-
|druşt
|dirişt
|harsh/rough/severe
|-
|dûd
|dû/dûman
|smoke
|-
|dûr
|dûr
|far/distant/remote
|-
|duşmen
|dujmin/dijmin
|enemy
|-
|duşox
|dûjeh/dûzex
|hell
|-
|duşwar
|dijwar
|difficult/disagreeable
|-
|duxt
|dot
|daughter
|-
|duz(d)
|diz
|thief
|-
|duzîdan
|dizî/dizîn
|steal
|-
|E
|E
|E
|-
|êbarag/êwar
|êvar
|evening
|-
|êç
|hîç
|not any/none
|-
|êdar
|ev der/vê derê
|here
|-
|ên
|ev/em (Soranî)
|this
|-
|êr
|mêr+-(xas)
|hero
|-
|êran
|êran/îran
|Eran/Aryan/not≠Persian
|-
|êranşahr
|êranşar/êranşahr
|land of the Aryans/≠not Persia
|-
|ê/êk/yek
|a/one
|-
|êwan
|liwan/hevsar/bizmik
|bridle
|-
|êwênag
|awêne (Soranî)/eyne
|mirror
|-
|êw-san
|yeksan
|uniform/(a)like
|-
|êzm
|êzing
|firewood/fuel
|-
|F
|F
|F
|-
|fîlasofa
|fîlozof
|philosopher
|-
|framadar
|fermandar
|commander/ruler/chief
|-
|framan
|ferman
|order/command
|-
|framoş
|feramoş
|forgotten
|-
|frax
|fire/fireh
|large/wide/spacious
|-
|frazand
|ferzend
|child/son/offspring
|-
|frazen
|ferzîn
|(chess)queen
|-
|frêstag
|frîşte/firîşte
|apostle/angel
|-
|froxtan
|firotin
|sell
|-
|fruşag
|firo/firu
|beestings
|-
|G
|G
|G
|-
|gabr/gor
|gor
|hollow/cavity/womb
|-
|gaç
vgêç (kirin)
|plaster/gypsum
|-
|gah (cah)
|cî/cîh
|place/throne/bed
|-
|gahl
|gilgil
|sorghum/giant millet
|-
|galog
|gerû/gelî
|throat
|-
|gam
|gav/gam (Zaza dîalect)
|pace/step/stride
|-
|gand
|genî
|stench
|-
|gandak (candak)
|cendek
|foul/stinking
|-
|gandum
|genim
|wheat
|-
|ganj
|genc/kenz
|treasure/treasury
|-
|garan
|giran
|heavy/serious/difficult
|-
|gardan
|gerden
|neck
|-
|garm
|germ
|warm/hot
|-
|gaw
|ga
|ox/bull/cow
|-
|gawars
|garis
|sorghum/giant millet
|-
|gawdar
|golik
|calf
|-
|gaw-mêş
|gamêş
|buffalo
|-
|gaz
|gez/gers/dargez
|tamarisk
|-
|gazidan/gaz-
|gezkirin/ gez-
|biting
|-
|gêhan/jahan
|cîhan
|world
|-
|gil
|gil/kîl
|clay
|-
|gilag
|gilî/gazin
|complaint/lamentation
|-
|gird
|glol/grover
|round/circular/gathered
|-
|girdak
|girk
|disk/round
|-
|gişnîz
|gijnîj
|coriander
|-
|giya(h)
|giya(h)/giha
|grass
|-
|gogird
|gogird/kifrît
|sulphur
|-
|gohr/gohrag
|gewher/girte
|substance/essence/jewel
|-
|gomêz
|gamîz/mîzê ga
|bull's urine
|-
|gon
|gon/reng
|colour/complexion
|-
|goş
|guh
|ear
|-
|goşt
|goşt
|meat/flesh
|-
|goşwar
|guhar
|ear-ring
|-
|goy
|gog
|ball
|-
|goz
|gûz
|walnut
|-
|gramîg
|giramî/rêzgirî
|treasured/dear
|-
|griftan/gîr-
|girtin
|take/hold/restrain
|-
|griftar
|giriftar/girtî
|held/taken/captive
|-
|grih
|girêk
|knot
|-
|grîw
|qirrik/gurrg
|neck/throat
|-
|grîwag
|gir/girik
|hill/ridge
|-
|giriyistan/griy-
|girîn
|weep/cry
|-
|groh
|gurûh
|group/crowd
|-
|guftan/go(w)-
|gotin
|say/speak
|-
|guftar
|gotevan
|speaker
|-
|gugay/guwah
|gewa(h)/guvah/govan
|witness
|-
|gûh
|gû
|dung/excrement
|-
|guman
|guman
|doubt
|-
|gumbad
|gumbet
|dome/fire-temple
|-
|gund
|gun/hêlik
|testicle
|-
|gurdag
|gurçik
|kidney
|-
|gurdîh
|gurz
|armour
|-
|gurg
|gûr/gur
|wolf
|-
|gyag (cyag)
|cî/cîh
|place
|-
|gyan/jan (can)
|giyan/can
|soul/ghost
|-
|H
|H
|H
|-
|haft
|heft
|seven
|-
|haftad
|hefte
|week
|-
|ham
|him
|also/same
|-
|hamaber/hambar
|embar
|storehouse
|-
|hamag/hambastag
|hemû/hemî
|all
|-
|hamal
|hemrê/hevrê/heval
|equal/peer/comrade
|-
|hamboy-/boy
|bon/bêhn
|smell
|-
|hamêşag
|herdem/hemîşe (Soranî)
|always
|-
|ham-gonag
|herwiha
|likewise/so
|-
|hamîn
|havîn
|summer
|-
|hamîst
|hemî/hemû
|all
|-
|ham-kar
|hemkar/hevkar
|collaborator
|-
|hammoxtar
|xwendekar
|learner
|-
|hammozgar/amozgar
|mamoste/hînker
|teacher
|-
|hamoyên
|hemûya(n)
|all
|-
|handan/andam
|endam
|member/limb
|-
|hangam
|hengam
|time/occasion
|-
|harg
|erk
|duty/tribute/work
|-
|har(w)
|her
|all/each/every
|-
|harzag/harza
|harzan/erzan
|loose/free
|-
|haşagird/hawişt
|şagird/şagirt
|disciple/pupil
|-
|haşt
|heşt
|eight
|-
|haxt
|hêt
|thigh/haunch/hip
|-
|hên
|hêz
|army
|-
|hixr
|rêx
|excrement
|-
|Hrom/Rûm
|Rom/Rum
|Byzantium/Rome
|-
|hunar
|hinêr
|virtue/ability/skill
|-
|huşk/xuşk
|hişk
|dry
|-
|I
|I
|I
|-
|im
|ev/vî/vê
|this
|-
|imroz
|evroj/evro/îro
|today
|-
|J
|J
|J
|-
|jadûg (cadûg)
|cadû
|sorcerer/magician
|-
|jagar
|ceger/kezeb
|liver
|-
|jahûd
|jihû
|Jew
|-
|jam (cam)
|cam
|glass
|-
|jang
|ceng
|struggle/battle/fight
|-
|jar
|car
|time/occasion
|-
|jaşn
|cejn
|celebration/festival
|-
|jaw
|ceh
|barley
|-
|jawêd
|cawîd
|eternal
|-
|jawêdan
|cawîdanî
|eternally/always
|-
|joma
|cem/ligel/tevî
|together with/both
|-
|jo(y) (co)
|co/cok
|stream/channel
|-
|jud(ag)
|cûda
|separate/different
|-
|jûdan/joy-
|cûn/cûtin
|chew/devour
|-
|juy
|coq
|yoke
|-
|juwan/jawan
|ciwan
|young/a youth
|-
|juxt
|cot
|pair/couple
|-
|K
|K
|K
|-
|ka
|ku
|when/if/since
|-
|kaf
|kef
|foam/slime
|-
|kafç
|kefçe
|ladle/skimmer
|-
|kaftan/kaf-
|ketin
|fall
|-
|kah
|ka
|chaff/straw
|-
|kahwan
|kevn
|old
|-
|kam
|kêm
|little/small/few
|-
|kamar
|kemer
|waist/belt/girdle
|-
|kamist
|kêmî/kêmtirî(n)
|least
|-
|kanar
|kenar
|side/edge/embrace
|-
|kandan/kan-
|kolan/kolandin
|dig/raze/destroy
|-
|kanîg
|kêna/keyna (Zaza dia.)
|girl/maid
|-
|kar
|kar
|work/deed/affair
|-
|karafs
|kerefs
|celery
|-
|karak
|kerank/kerrank
|quail
|-
|karawan
|karavan
|caravan
|-
|kard
|kêr
|knife
|-
|kardar
|kardêr/kardar
|active/worker/doer
|-
|kargas
|kerges/kergez
|vulture
|-
|kark
|kerk/mirîşk
|chicken/hen
|-
|karr
|kerr/ker
|deaf
|-
|karzang
|kerjînk/kevcal
|crab
|-
|kas
|kes
|person/somebody
|-
|kaşk
|keşk
|dried buttermilk
|-
|kaştîg
|keştî
|boat/ship
|-
|kayk
|kêç
|flea
|-
|kê
|kî/kê
|who/which
|-
|kem/kam
|kêm
|less/fewer
|-
|kênwar
|kîndar
|vengeful/vindictive
|-
|kêr
|kîr
|penis
|-
|keşîdan/keş-
|kêşan
|pull/draw
|-
|kilêl
|kilîl/kilîd
|key
|-
|kirm
|kurm/kirm
|worm/serpent
|-
|kişwar
|kişwer
|continent
|-
|koftan/kob-
|kutan
|beat/pound/crush
|-
|kor
|kor
|blind
|-
|koşk
|koşk
|pavilion/palace/kiosk
|-
|ko(x)şîdan/ko(x)ş-
|têkoşîn
|strive/struggle/endeavour
|-
|kû
|kû
|where/that/than
|-
|kûçak
|biçûk/piçûk
|small
|-
|kûk
|qut/kurt
|small/short
|-
|kulaf
|kulav
|cap/bonnet
|-
|kulang
|qûling/quling
|crane
|-
|kullag
|kulî
|locust
|-
|kûn
|qûn
|buttocks/anus
|-
|kunjid
|kuncî
|sesame
|-
|kurrag
|kurî/kûrîşk/ca(h)nî
|foal/colt
|-
|kuştan/kuş-
|kuştin
|kill
|-
|L
|L
|L
|-
|lab
|lêv
|lip
|-
|labag
|lava (kirin)
|supplication
|-
|larzîdan/larz-
|lerzîn/lerizîn
|shiver/tremhle
|-
|laşkar
|leşker
|army (soldier)
|-
|M
|M
|M
|-
|ma
|na/ne
|not
|-
|mad
|mad/mak/ma
|mother
|-
|madag
|mê
|female
|-
|madar
|ma/mak
|mother
|-
|madîyan
|mehîn
|mare
|-
|magas
|mêş
|fly
|-
|mah
|meh
|moon/month
|-
|mahîg
|masî
|fish
|-
|mahist
|mezin(tirîn)
|greatest
|-
|man
|min
|I/me
|-
|manag
|mîna
|like/resembling
|-
|mand
|mal
|house
|-
|mandag
|mandî
|tired/remiss/fault
|-
|mandan/man-
|man/mayîn
|stay/remain
|-
|mar
|mar
|snake
|-
|mard
|mêr/merd
|man
|-
|mardanag
|mêrane/mêranî
|manly/brave
|-
|mast
|mest
|bemused/intoxicated
|-
|mast
|mast
|curds/sour milk
|-
|maxş
|mêş
|fly
|-
|may
|mey
|wine
|-
|mazg
|mejî
|brain/marrow
|-
|mazgit
|mizgeft
|mosque
|-
|mêx
|mij
|cloud/mist
|-
|mehman
|mêvan
|inhabitant/guest
|-
|mêrag
|mêr
|young man/husband
|-
|mêş
|mî/mê
|sheep/ewe
|-
|mêşag
|mîz
|urine
|-
|mêwag
|mêwe/fêkî
|fruit
|-
|mêx
|mix/mîx(kirin)
|peg/nail
|-
|mêzîdan
|mêj/mêjîn
|suck
|-
|mihr
|mehr/mehir
|contract/bond
|-
|mihrban
|mîhrîban/mihrevan
|friendly/kind
|-
|mij(ag)
|mijang/bijang
|eyelid/eyelash
|-
|mistan/mêz-
|mîz (kirin)
|urinate
|-
|mor
|mûrî
|ant
|-
|mord
|mord/mitek/mûtik
|myrtle
|-
|morwarîd
|morî(k)
|pearl
|-
|moy
|mû/por
|hair
|-
|moz
|mûz
|banana
|-
|muhr
|mor/mohr
|seal
|-
|murdan/mir-
|mirin
|die
|-
|murdar
|mirar
|carrion
|-
|muşk (1)
|misk
|musk
|-
|muşk (2)
|mişk
|mouse/rat
|-
|muşt
|mist/kulm
|fist
|-
|muştan/mal-
|mist dan/miz dan
|rub/sweep
|-
|N
|N
|N
|-
|nab/nawa
|nevî
|grandson
|-
|naft
|nem
|moist/damp/naphtha
|-
|nal-
|nalîn
|groan/complain
|-
|nam
|nav
|name/fame
|-
|namag
|name
|book/letter
|-
|namîg
|navdar
|famous/renowned
|-
|nan
|nan
|bread/food
|-
|nar
|nêr
|male/manly
|-
|narm
|nerm
|meek/humble/soft
|-
|nargis
|nêrgiz
|narcissus
|-
|naxun
|nînok/neynik
|(finger) nail
|-
|nay
|ney
|tube/flute/clarion
|-
|nazdîk
|nêz/nêzîk
|near
|-
|nazuk
|nazik
|tender/gentle/fickle
|-
|nê
|ne/na
|no/not
|-
|nêm
|nîv/nêv/nîm/nême
|half
|-
|nêmroz
|nîvro/nîvroj
|midday/south
|-
|nêrang
|nêreng
|incantation/charm/spell
|-
|nêzag
|nize/nêze/rim
|lance
|-
|nibêg/niwê
|nivîs
|writing/scripture/book
|-
|nibiştan/nibês-
|nivisîn
|write
|-
|nifrîn
|nifrîn
|curse
|-
|nigah
|nîga
|look/attention
|-
|nigar-
|nîgar
|draw/design/paint
|-
|nihan
|nihênî
|concealment/secrecy
|-
|nîl
|nîl
|indigo
|-
|nîlopal
|nîlûfer
|lotus/water-lily
|-
|nimûdan/nimay-
|nimandin
|show/guide
|-
|nîşan
|nîşan
|sign/mark/banner
|-
|nişastan/nişan-
|nişîn/rûniştin
|sit
|-
|nişêb
|nişîv/nişîvî
|declivity
|-
|niwag
|newa
|melody
|-
|niyaz
|niyaz
|need/want/misery
|-
|nog
|nû
|new/recent
|-
|nog-zad
|nû-za
|new-born
|-
|nûn
|niho/niha/noke
|now
|-
|O
|O
|O
|-
|oham kardan
|kom kirin
|gather
|-
|oş
|hiş/hoş (Soranî)
|consciousness/intelligence
|-
|oşmarag
|hejmar(tin)/jimartin
|calculation/reckoning
|-
|oşyar
|hişyar
|conscious
|-
|oy/awêşan
|ew/ewana
|he/she/that
|-
|oz
|hêz
|strength/power
|-
|P
|P
|P
|-
|padaşn
|padaş/xelat
|reward/retribution
|-
|padêz
|payîz
|autumn
|-
|padîriftan
|pejirandin
|receive/accept
|-
|padisar
|hefsar/hepsar
|bridle/halter
|-
|padixşay
|padîşa/key
|ruler
|-
|pad-rozag
|rojî
|fasting
|-
|pad-zyan
|ziyandar
|harmful
|-
|pafşar-
|şerm
|shame
|-
|pah
|paz/pez
|sheep
|-
|pahikaftan
|ketin/keftin
|fall on
|-
|pahikar
|peyker/peykel
|picture/image
|-
|pahlawig
|pehlewî
|parthian/pahlavi
|-
|pahlûg
|parsû
|rib/side
|-
|pahn
|pehn/pan/berfire
|wide/broad
|-
|pahrêz
|parêz/parastin
|defence/care
|-
|pak
|pak
|clean/pure/holy
|-
|palang
|piling
|leopard
|-
|palûdag
|palû/palî
|flummery
|-
|pambag
|pembû
|cotton
|-
|panah
|pena
|protector/refuge
|-
|pand
|pend
|counsel/advice
|-
|panîr
|penîr
|cheese
|-
|parag
|par
|piece/part/portion
|-
|pardag
|perde
|veil/curtain
|-
|pargandan/pargan-
|par kirin/par dan
|scatter/distribute/disperse
|-
|parîg
|perî
|witch/peri
|-
|paristîdan/parist-
|perist/perest
|serve/worship
|-
|parr
|perr/per/bask
|feather/wing
|-
|parsîg
|Parsek/Farisî/ne≠Pehlewî
|Persian/not≠Pahlavî
|-
|parwardan/parwar-
|perwerde
|cherish/educate
|-
|parzîn
|perjan/percan
|fence/hedge
|-
|pas
|paşê/paşî/pişt
|then/afterwards/behind
|-
|pasban
|pasbanî
|guardian/watcher
|-
|pasên/pasîn
|paşîn
|final/last
|-
|passandîdan/passand-
|pesend/pesind
|approve
|-
|passox
|bersiv
|answer
|-
|paşêman
|poşmam/peşîman
|penitent/repentant
|-
|paşm
|peşm/hirî
|wool
|-
|paşnag
|panî/paşpanî/pehnî
|heel
|-
|paşşinjîdan/paşşinj-
|pijiqandin/reşandin
|sprinkle
|-
|paxşag/paşa
|pêşû/pêşe
|mosquito/gnat
|-
|pay
|pa/pê/pî
|foot/footstep/track
|-
|payadag/piyada
|peya
|on foot/foot-soldier
|-
|paydag
|peyda
|visible/obvious/revealed
|-
|paygam/pay(y)yam
|peyam
|message
|-
|paygambar
|peyamber/pêxember
|messenger/apostle
|-
|payman
|peyman
|measure/period/treaty
|-
|paymar
|peywîr
|assignment
|-
|paymûdan/paymay-
|pivan
|measure
|-
|paywand
|pêwendî
|connection
|-
|pazd
|pest
|oppression/persecution
|-
|pazdênîdan/pazdên-
|bizdandin
|frighten/chase
|-
|pazen
|pez/pezkûvî
|ibex
|-
|pêçîdan/pêç-
|pêç/pêçan/pêçandin
|twist/entwine
|-
|pêroz
|pîroz/serfiraz
|victorious
|-
|pestan
|pêsîr
|breast
|-
|pêş
|pêş
|before
|-
|pêşag
|pîşe
|craft
|-
|pêşanîg/pêşanî
|enî/pêşanî
|forehead
|-
|pêşar
|pêşrew/pêşeng
|leader/guide
|-
|pêşênîg
|pêşîn/pêştir/pêşane
|former
|-
|pêşobay
|pêşewa
|leader
|-
|pîl
|fîl
|elephant
|-
|pillagan
|pêlik/pêlekan
|steps/ladder
|-
|pîr
|pîr
|old/aged/ancient
|-
|pistag
|fistiq
|pistachio nut
|-
|pohişn
|perixîn
|decay
|-
|polawad
|pola/polad/polat
|steel
|-
|post
|post/pîst/çerm
|skin/hide/bark/shell
|-
|poxtan
|patin/pehtin
|cook/bake
|-
|poz(ag)
|poz/bêvil
|snout/muzzle
|-
|puhl
|pir/pird/pire
|bridge
|-
|purr
|pir/tijî
|full
|-
|pursîdan/purs-
|pirs(în)/pirs kirin
|ask
|-
|pus
|pis-
|son
|-
|puşt
|pişt
|back/support/protection
|-
|R
|R
|R
|-
|radag
|rade
|line/rank/row
|-
|rag
|reh
|vein
|-
|rah
|rê
|road/way
|-
|rah-nimay
|rênûma
|guide
|-
|ran
|ran
|thigh
|-
|randidan/rand-
|rende/rendeş
|grate/abrade
|-
|rang
|reng
|colour/dye
|-
|ranj
|renc
|toil/trouble
|-
|ranjwar/ranjûr
|rencdar
|troubled/distressed
|-
|rasîdan/ras-
|reşîd
|mature
|-
|rast
|rast
|true/straight/right
|-
|tastan/rah-
|rev/revîn
|escape
|-
|rawag/rawa
|rewt
|current
|-
|rawagênîdan/rawagên-
|ragihandin
|propagate
|-
|rayênêdarîh
|rêkxistin
|organization
|-
|raz
|rez
|vine/vineyard
|-
|rāz
|raz
|secret/mystery
|-
|rêm
|nêm/lêm
|purulence
|-
|rêş1
|êş/êşan
|wound/sore
|-
|rêş2
|rî
|beard
|-
|rêşag/rêşa
|reh
|root
|-
|rêşkên
|êşdar
|hurtful/harmful
|-
|rêxtan/rêz-
|rêtin/rijîn
|flow/pour
|-
|rîdan/riy-
|rîtin/rî
|defecate/void
|-
|robah
|rûvî
|fox
|-
|rod
|ro
|river
|-
|rod-bar
|robar
|river bank
|-
|rodîg
|rîvî/rûvîk
|intestine/gut
|-
|royn
|rûn
|oil/butter
|-
|rospîg
|orispî
|whore
|-
|roşn/roşan
|ron/ronî
|light/bright
|-
|roy
|rû
|face
|-
|roz
|roj
|day
|-
|rozag
|rojî
|fast/fasting
|-
|rozgar
|rojgar
|daytime/destiny
|-
|rubûdan
|revandin
|snatch
|-
|ruwan
|rewan
|soul
|-
|ruzd
|rijd
|greedy
|-
|S
|S
|S
|-
|sabuk
|sivik
|light/easy
|-
|sabz
|sewz/kesk
|green/fresh
|-
|sad
|sed
|hundred
|-
|sag
|se/kûç
|dog
|-
|sahm
|sehm
|terror
|-
|sal
|sal
|year
|-
|salar
|salar
|leader/master
|-
|samor
|samur
|sable (marten)
|-
|sar
|ser
|head/top/summit
|-
|sarasar
|seranser
|from end to end
|-
|sard
|sar/sard
|cold
|-
|sargên
|sergîn
|dung/manure
|-
|sarmag
|serma/sarma
|coldness
|-
|sarw
|serw/serwî
|cypress
|-
|saxt
|sext
|strong/hard/severe(ly)
|-
|sayag/saya
|sî/sih
|shade/shadow
|-
|seb
|sêv
|apple
|-
|sên(ag)
|sîng
|breast/chest
|-
|se-pay
|sê-pê/sehpa
|three-legged
|-
|se-şabag
|sê-şeveq
|three-night-long
|-
|sêzd
|hêz
|might
|-
|sik
|sêk
|vinegar
|-
|sogand
|sond
|oath
|-
|sor
|şor
|salty
|-
|sosan
|sosin
|lily
|-
|soxtan
|sotin
|burn
|-
|sozan
|şûjin
|needle
|-
|spah
|sipa
|army
|-
|spas
|spas
|thanks
|-
|spêd
|spî/spih
|white
|-
|spoxtan
|sepandin
|thrust
|-
|sray
|seray
|house/hall
|-
|sriştan
|stran/strandin
|knead
|-
|srod
|sirûd/srûd
|song/anthem
|-
|stabr
|stûr
|coarse
|-
|stadan/stan-
|standin
|take
|-
|starag/sitara
|stêr/stêrk
|star
|-
|starwan
|stewr
|barren/childless
|-
|stor
|hesp
|horse
|-
|stûn(ag)
|stûn
|column/pillar
|-
|sturg
|stûr
|coarse
|-
|sûd
|sûd
|use/profit/advantage
|-
|suftan/sumb-
|simtin
|pierce/bore
|-
|sumb
|sum/sim
|hoof
|-
|sust
|sist
|slack/lazy
|-
|suş
|piş
|lung
|-
|suxr
|sor
|red
|-
|sya
|sî/say/saye
|black (from shade)
|-
|-
|şab
|şev
|night
|-
|şad
|şa/şad
|happy/joyful
|-
|şadurwan
|şadirwan/şadirvan
|dais/basin/fountain
|-
|şagr
|şêr
|lion; astr. leo
|-
|şah
|şah/key
|king
|-
|şahr
|şar/bajar
|city
|-
|şahryar
|şaryar/şalyar
|lord/sovereign/ruler
|-
|şahwar
|şahwer
|royal/kingly
|-
|şakar
|şekir
|sugar
|-
|şalwar
|şelwar/şal
|trousers
|-
|şam
|şîv
|evening meal/supper
|-
|şambalîdag
|şembelîlk
|fenugreek
|-
|şamşêr
|şûr/şemşîr
|sword
|-
|şanag
|şan/şe
|comb
|-
|şanên
|şedan
|hempen
|-
|şarm
|şerm
|shame
|-
|şawag
|şevşevok/şevrevînk
|bat/flittermouse
|-
|şayistan
|şayeste
|be worthy
|-
|şayêd
|şayêd/şayed/ger
|one can,it is possible
|-
|şêb
|nişîv
|declivity
|-
|şêd
|şê (hesp)
|sorrel (horse)
|-
|şêda
|şadî
|bliss
|-
|şiftalûg
|şeftalî/şeftelî
|peach
|-
|şîr
|şîr
|milk
|-
|şîrên
|şîrîn/şerîn
|sweet
|-
|şîşag
|şîşe/şûşe
|bottle/flask
|-
|şkastan/şken(n)
|şkestin
|break
|-
|şnûg
|çok/çong
|knee
|-
|şuştan/şoy-
|şûştin
|wash
|-
|T
|T
|T
|-
|ta
|ta/heta
|until/so that
|-
|tab
|ta (girtin)
|fever
|-
|tabag
|tawe/tavik
|frying-pan
|-
|tabestan
|tavistan/havîn
|summer
|-
|tag-1
|tek
|alone/single
|-
|tag-2
|ta/şax
|branch
|-
|tagarg
|terg/teyrok
|hail
|-
|tan
|ten/leş
|body/person
|-
|tandrust
|tendurist
|healthy/whole
|-
|tang
|teng
|narrow/tight
|-
|tanîha
|tenha
|alone
|-
|tanuk
|tenik
|thin/shallow
|-
|tanûr
|tenûr
|oven
|-
|tar
|tarî/tarîtî
|darkness
|-
|rarîg/tarîk
|tarî
|dark
|-
|tarr
|terr
|moist/fresh
|-
|tars
|tirs
|fear
|-
|taşt
|teşt
|bowl
|-
|taxl
|tal/tehl
|bitter
|-
|taxt
|text
|throne
|-
|tazanag
|tajan/tajang
|whip
|-
|têz
|tûj/tîj
|sharp
|-
|tigr
|tîr
|arrow
|-
|tis
|tişt
|thing/affair
|-
|tişn
|tîn
|thirst
|-
|to/tu
|tu
|thou/thee
|-
|tohmag/toxma
|tov/tuxm
|seed/stock
|-
|torag/tora
|torî
|jackal
|-
|tru(f)ş/turş
|tirş
|sour
|-
|tumbag
|timbilk
|drum
|-
|turk
|tirk/turk
|turk
|-
|tuxşîdan
|têkoşîn
|strive/endeavour
|-
|U
|U
|U
|-
|ud
|and
|-
|ul
|(h)il
|up(wards)
|-
|ulamedan
|(h)ildan
|rise
|-
|ummêd
|umêd
|hope
|-
|urmod
|urmud/hirmî/karçîn
|pear
|-
|uştar
|hêştir
|camel
|-
|uzmûdan/uzmay-
|azmûndan
|test, try
|-
|uzumburd
|zimrûd
|emerald
|-
|uzwan
|zwan/ziman
|tongue, language
|-
|uzwardan/uzwar-
|zanîn/zanyar
|know/understand
|-
|W
|W
|W
|-
|wabar
|bawer
|truth; belief
|-
|waççag
|biçûk/çûçik
|child/baby/cub
|-
|wad [bad]
|bed
|bad/evil
|-
|wād
|ba
|wind, breath
|-
|wadam [badam]
|bahîv/badem
|almond
|-
|wadbaxt [badbaxt]
|bedbext
|unfortunate
|-
|warf [barf]
|berf
|snow
|-
|wahag [baha]
|buha/biha
|trading/value
|-
|wahar [bahar]
|buhar/bihar/wahar
|spring
|-
|}
 
== Çavkanî ==