Mizgeft: Cudahiya di navbera guhartoyan de
Content deleted Content added
Kurteya guhartinê tine |
Kurteya guhartinê tine |
||
Rêz 9:
Di [[Quran|Qur'an]]<nowiki/>ê de di derbarê mizgeftê de wiha hatiye gotin: "Bêguman mala pêşîn a ku (ji bo îbadetê) ji mirovan re hatiye avakirin a li Mekkê (Ke‘be) ye, cihekî pîroz e û ji bo xelkê cihê hîdayetê ye."<ref>{{Cite web|url=https://yayin.diyanet.gov.tr/File/Download?path=549_1.pdf&id=549|title=sûreyê alî îmran ayet 96 (3-96)}}</ref>. Pêxember Muhammed gotiye ku qibleya duyemîn [[Mescîda Eqsa]] ye.
Mizgeftên welatên îslamî tenê ji bo îbadet û merasîmên olî nehatine çêkirin. Mizgeft wekî avahiyek xêrxwaziyê ya pir fonksiyonel tê hesibandin û karên baş ên ku tê de têne kirin têkilî û yekitiya di navbera misilmanan de xurt dike.
== Mizgeftên Pêşîn ==
Dîroka mizgeftê di Îslamê de dema ku Pêxemberê Îslamê dest pê kir ku dînê Îslamê ji mirovan re ragihîne, dest pê kir. Di wê demê de rêveberiya Mekê nehişt ku Pêxemberê Îslamê li Kabeyê îbadetê bike. Misilmanên din jî ji bo ku ji zilmê dûr bikevin nimêja xwe li [[mal]] û zeviyên cuda dikirin. Dema ku Pêxemberê Îslamê di sala 622an de koçî Medîneyê kir, erdê mizgefta ku li wir bê çêkirin destnîşan kir. Bi vê yekê re hîmê îbadetxaneya bi navê [[Mescîda Nebewî|Mescida Pêxember]] hat avêtin û di demeke kin de hat avakirin. Li pişt mizgeftê, cîhek ji bo Suffa (odeyên li dora Mescida Nebewî li Medîneyê) hatibû veqetandin, ku em dikarin jê re bibêjin yekem [[zanîngeh]]<nowiki/>a Îslamê. Ji ber ku li Medîneyê hejmara misilmanan zêde bû, hejmara mizgeftên ku nimêja rojane lê dihat kirin zêde bû.
[[Nimêja înê]] li Mescîda Nebewî hat kirin. Piştî Mescîda Nebewî gelek mizgeft hatin çêkirin û nimêja înê dest pê kir. Ev hemû nîşan didin ku Pêxemberê Îslamê di dema jiyana xwe de ji bo îbadetê Mislimanên ku li herêmên curbecur dijîn, mizgeft hebûn. Hin eşîrên misilman jî (li [[Taif]]<nowiki/>ê) li şûna perestgehên berê mizgeft çêkirin. Piştî wefata Pêxemberê Îslamê, qebûlkirina Îslamê gelek zêde bu û avakirina mizgeftan jî zêde bu.
== Termên Mizgeftê ==
'''''Qible''''' - arasteya mizgeftê ber bi Kabeyê ve.
'''''Mihrab''''' - Têgehek e ku tê wateya cîhek qul û qulkirî di nîvê dîwarê aliyê qibleyê de, ku melayê mizgeftê dema nimêjê dike, li ber cemaetê radiweste.
'''''Mînber''''' - Avahiya ku li ser xutbe tê xwendin.
'''''Kursiya Weazê''''' - Li milê çepê yê mihrabê ye, cihê ku mînber lê nîne, ew cihê ku berî nimêjê tê dayîn, ji bilî bikaranîna minberê.
'''''Beşa muezin''''' - Beşa ku ji bo muezinan veqetandî ye û bi têlekî darîn an kevirî hatiye dorpêç kirin.
'''''Rehle''''' - Maseyek taybete ku Ji bo xwendina Qur'anê tê bikaranîn
'''''Qube''''' - Hêmanek mîmarî ya nîvsferîkî ku ji bo nixumandina mizgeftan tê bikar anîn.
'''''Minare''''' - Ev avahiyên ku ji avahiya sereke bilindtir hatine çêkirin û ji bo ragihandina banga nimêjê û xwendina sala li mizgeftan tên bikaranîne.
== Çavkanî ==
{{werger çavkanî|tr|Cami}}
[[Kategorî:Îslam]]
[[Kategorî:Avahî]]
<references />
| |||