Perikên xwînê: Cudahiya di navbera guhartoyan de

26 bayt lê hatin zêdekirin ,  berî 1 salê
B
kurteya guhartinê tine ye
B (→‎top: --Bikaranîna dîroka rms)
Etîket: Betalkirina destî
BKurteya guhartinê tine
 
[[Wêne:Blausen_0740_Platelets_ku.png|thumb|300px]]
[[Wêne:1908_Platelet_Development_ku.jpg|thumb|300px]]
'''Perikên xwînê''' wekî '''trombosît''' jî tê binavkirinnavkirin. Bi gelemperî perikên xwînê wekî cureyekcorek ji xaneyên xwînê tê hesibandin. Bi [[yewnanî]] ''trombos'' “meyîn”, ''kytos'' jî bi wateya “[[xane]]” tê bikaranîn. Lê bi eslê xwe perikên xwînê [[xane]] nînin. Trombosît pirtikên [[sîtoplazma]]ya xanêyên gewre (megakaryosît) yên [[moxamoxê hestî]] ne<ref>OpenStax, Anatomy & Physiology, OpenStax ,2013 , p 803[https://openstax.org/details/books/anatomy-and-physiology] </ref>. LiDi moxamoxê hestî de xaneyên gewre (megakaryotîs) perçe dibin. Ji sîtoplazma û hin [[lebatokEndam (biyolojî)|endamên]]ên van xaneyan, perikên xwînê çê dibin.
 
Perikên xwînê bêdendik (bênavok)bênavik in. Temenê perikên xwînê 7-12 roj e. Trombosîtên pîr an jî yên bêkêr, di [[sipil]] û [[kezeb]]ê de tên hilweşandin. [[Mîkrolître]]yek (mm3) xwînê de bi qasî 150-400 hezar perikên xwînê heye <ref>OpenStax, Biology for AP® Courses, openstax, 2018 p 1358 [https://openstax.org/details/books/biology-ap-courses]</ref>. Perika xwînê ji [[xiroka sor]] û [[xiroka spî]] hûriktir e.
 
Heke di laş de birînek çê bibe, ziyan digihîje [[Lûleya xwînê|lûleyên xwînê]], [[xwîn]] ji lûleyên ziyangirtî diherikê derve. Divê rê li ber xwînçûyînê bênbêne girtin, yan na, jiyana mirov dikeve xeterê. Karê serekê yê trombosîtan, meyandina xwînê ye. Xwînmeyîn dema xwînçûnê pêk tê. Hinek ji perikên xwînê li sipil de tê embarkirin<ref>ENCYCLOPÆDIA BRITANNICA, [https://www.britannica.com/science/blood-biochemistry/Platelets-thrombocytes ]Platelets-thrombocytes</ref>. Hin caran ji ber hokarên genetîk (bomaweyî) an jî jiber nebûna [[proteîn]]a meyînê, trombosît karê xwîn meyînê pek nayinin, ev rewş wekî nexweşiya xwînberbûn (hemofîlî) tê binavkirinnavkirin.
 
== Çavkanî ==
2575

guhartin