Şablon:GH/2022/6: Cudahiya di navbera guhartoyan de

'''Protein''' makromolekulek polîmer e. Di zimanê Yewnanî de ''proteios'' e. Wateya wî ''a rêza yekemîn '' e. Protein makromolekulek polîmer e. Di zimanê Yewnanî de proteios e. Wateya wî a rêza yekemîn e. Proteîn ji zincîra asîdên amînî pêk tên û li gor hejmar,cure û rêza asîdên amîni proteîn cure bi cure ne. Proteîn di nav organîzmayan de gelek fonksiyonan pêk tînin, ji wan reaksîyonên metabolîk, dubarekirina DNA'yê, bersivdana stimuliyê, avahîjiyê didin hucre û organîzmayan û molekulan ji cihekî din vediguhêzin. Di destpêkê de di rêza asîdên amînî de, ku ji hêla rêzika nukleotîdê ya genên wan ve hatî destnîşan kirin, ji hev cûda dibin, û ku bi gelemperî proteîn di nav avahiyek 3D ya taybetî de ku çalakiya wê diyar dike vedihewîne.Proteîn ji zincîra asîdên amînî pêk tên û li gor hejmar,cure û rêza asîdên amîni proteîn cure bi cure ne. Zanyariyên genetîk ên li ser ADNyê, cureya proteînan dîyar dike Proteînên her cureya zîndewer ji boy wî taybet e. Tenê cêwiyên yekhêkê bi hemû cureyên proteînên xwe hevyek in. Di her xaneyek mirov de proteîn heye. Lê cureya proteînên di nav şane û endamên mirov jî ne wekhev in. Wekî mînak proteînên xaneyên masûlkeyan ji yên kezeb û mejû cuda ye. Proteîn di nav rîbozoman de li gor fermana ADNyê tê çêkirin. Xaneya hişk(zuha) bi %50yê giraniya xwe ji proteînan pêk te.