Şablon:GH/2018/6: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Content deleted Content added
QazîKurd (gotûbêj | beşdarî)
Rûpela nû: "<noinclude>{{GH/navîgasyon|berê=2018/5|paşê=2018/7}}</noinclude> left|border|115px|Trîton '''Trîton''', peyka herî mez..."
 
Balyozbot (gotûbêj | beşdarî)
B →‎top: paqijî, replaced: 0'ê → 0ê (3), kewçêr → çiriya pêşîn, typos fixed: 'yê → yê (2) AWB
 
Rêz 1:
<noinclude>{{GH/navîgasyon|berê=2018/5|paşê=2018/7}}</noinclude>
[[Wêne:Triton moon mosaic Voyager 2 (large).jpg|left|border|115px|Trîton]]
'''Trîton''', [[peyk]]a herî mezin a [[gerstêrk]]a [[Neptûn (gerstêrk)|Neptûn]]ê ye. Di 10'ê10ê [[kewçêrçiriya pêşîn]] a sala 1846'an1846an de ji aliyê [[Stêrnasî|stêrnas]]ê [[îngilîz]] ''William Lassell'' ve hatiye vedîtin. Trîton, xwediyê rêgeke rikeber e. Yanî ew li gorî [[Xulgeh|rêgeh]]a gerstêrka ku pê re girêdayî ye, bi bereka vajî ve viz dibe. Eşkêla wê 2.700 km ye û di rojbendê de heftemîn peyka herî mezin e. Rûxara Trîtonê piranî ji [[nîtrojen]]a qerisî, qeşaya avî, [[lajwerd]] û [[zinar]]an pêk hatiye. Pûxteya Trîtonê ji sedî 70'yê70yê girseya tevdeyiya wê pêk tîne. Trîton, xwediyê [[Tîrbûn|tîri]]yeke 2,061 g/cm³'î ye û nêzîkî %15-35'ê35ê wê ji qeşeya avî tê. Girseya wê jî 21.400.000.000.000.000.000.000 kg, yanî 21.400 katrilyon e.
 
Wiha tê ramandin ku trîton yek ji beşenên kembera Kuiper e û beriya milyon salan ketiye golka miqnatisî ya Neptûnê. Ew beşena herî sar a di rojbendê de ye. Germahiya rûxara trîtonê ji aliyê Voyager 2 ve wek -235 ° C (-391 ° F) hate tomarkirin. Herçiqas rûxara wê sar bibe jî ew ji hêla jeolojîkî ve karîger e. Car caran bûyerên wekî [[Hejik|hejek]], [[volkan]] û gayzeran diqewime. Holka miqnatisî ya bi xwe ya Trîtonê heye.
 
Sedema ramandina trîtonê ya wek [[beşena girtî]], rêgeha wê ya bêhempa a di rojbendê de ye. Ew li gorî [[Neptûn (gerstêrk)|Neptûn]]ê, di hêla vajî de doş dibe. Piraniya peykên [[Keywan]] û [[Ûranûs]]ê jî wekî trîtonê beşena girtî ne. Lê van peykan, li gorî trîtonê pir biçûk in. Her wiha ku herî mezinê wan a bi navê [[Phoebe]], li gorî girseyê, nêzîkî ji sedî 0.03'yê03yê trîtonê tê. Hem xwediyê rêgeheke rikeber(retrograd) e û hem jî têr baş berxwar e. Trîton wekî [[heyv]]a me, bi tenê rûyekê xwe nîşan dide: bi girêdayî pêlgirtî ve li derdora Neptûnê doş dibe.
<small>'''([[Trîton (peyk)|bêhtir…]])'''</small>
{{GH/binnivîs|Arşîv=2018|GB=5}}