Japon: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Content deleted Content added
GPinkerton (gotûbêj | beşdarî)
+
Balyozbot (gotûbêj | beşdarî)
B +, replaced: dead-url=no → url-status = live (2) AWB
Rêz 42:
'''Japon''' an '''Japonya''' an '''Japan'''<ref>D. Îzolî, Ferhenga kurdî-tirkî-kurdî: Japan, xelkê Japanê.</ref> an jî '''Yaban''' (bi japonî: 日本, ''Nihon'' an jî ''Nippon'', navê fermî 日本国, ''Nihon-koku'' an jî '' Nippon-koku''), li başûr-rojavaya Asyayê welatekî girav e. Japon di [[Okyanûsa Mezin]] de ji [[Deryaya Japanê]] digihije heta [[Çîn]], [[Korêya Bakur]], [[Komara Korêyê|Korêya Başûr]] û rojhilata [[Rûsya|Rusyayê]], li bakur [[Deryaya Oxotskê|Deryaya Ohotskê]], li başûr [[Deryaya Çîna Rojhilat]] û [[Taywan]]<nowiki/>ê. Karakterên kanji yên ku navê Japon pêk tînin, têne wateyên "tav/roj" û "nijad/reh". Ji ber vê jî Japon wekî "Welatê ku tav lê hiltê" tê zanîn.
 
Japon [[Arxîpela Japonî|komgiravekî]] ye ku ji 6.852 giravan pêk tê. Giravên herî mezin Honshu, Hokkaido, Kyushu û Shikoku ne û ji % 97ê ya welêt dihewînin û giravên din erdên çiyayî ne û hin ji wan ji [[Volkan|agirpij]] in ku çiyayê herî mezin ê Japon, [[Çiyayê Fuji]] agirpijekî ye. Japon ji ber nifûsa xwe ya mezin, dehemîn welatê herî şênî ye. Metropola [[Tokyo]] ya Mezin a ku li Honshuyê ye, bi tevahiya paytexta kiryariyê, Tokyoyê û prefektor û bajarên li dora wê ne, digihijin zêdetirî 30 mîlyon nifûsî û ev taybetî vê qadê dike metropolitena herî mezin a cîhanê.
 
Xebatên arkeolojiyê rê didin ku ji [[Paleolitik|serdema Paleolitikê]] vir ve mirov li giravên Japonê dijîn. Di dîroka nivîskiyê de navê Japon cara yekemîn di metnên Çîniyan de derbas dibe ku ji sedsalê 1emîn mane. Bandora îzolebûnê li ser dîroka Japonê ber bi çav in. Çanda Japon a îroyîn ji hevbandoriya derve û rûdanên hindurîn pêk hatiye. Ji pejirandina makezagonê ya 1947ê vir ve Japon bi [[Padîşahiya destûrî|monarşiya destûrî]] tê bi rê ve birin. Serê dewletê împaratora Japon e, serê hikûmetê jî serokwezîr e. Parlemento bi hilbijartinê dikeve ser karê.
 
Li gorî têrbûna berhemên hundirî, Japon, piştî [[Dewletên Yekbûyî yên Amerîkayê|DYA]]<nowiki/>yê li cîhanê duyemîn e.<ref>{{Citation |title=Kopîkirina arşîvê |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ja.html |accessdate=2015-12-20 |archive-date=2015-12-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151220044055/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ja.html |dead-url-status =no live }}</ref><ref>{{Citation |title=Kopîkirina arşîvê |url=http://www.cfr.org/publication/13144/asias_overlooked_great_power.html |accessdate=2009-07-21 |archive-date=2009-07-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090721161422/http://www.cfr.org/publication/13144/asias_overlooked_great_power.html |dead-url-status =no live }}</ref> Endama [[Neteweyên Yekbûyî|NY]], [[G8]] û [[Apec|APEC]] e. Budçeya parastinê ya Japon li cîhanê rêza 5emîn e.<gallery>
Wêne:Tokyo Metro and JR East at Ochanomizu, Tokyo.jpg|[[Tokyo]]
Wêne:Yasaka-dori early morning with street lanterns and the Tower of Yasaka (Hokan-ji Temple), Kyoto, Japan.jpg|[[Kyoto]]
Rêz 57:
== Girêdanên derve ==
{{Commonscat-b|Japan}}
 
 
{{Dewletên Asya}}