Împeratoriya Seleukî: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Content deleted Content added
Penaber49 (gotûbêj | beşdarî)
BKurteya guhartinê tine
Etîket: Guhartina dîtbarî Guhartina mobîl Guhartina malpera mobîl Guhartina mobîl a pêşketî
GPinkerton (gotûbêj | beşdarî)
BKurteya guhartinê tine
Rêz 1:
[[Wêne:Diadochi LA.svg|thumb|350px|Împeratoriya seleukiyan di sala 301 b.z. de ]]
'''Împeratoriya seleukî''' an '''împeratoriya seleukiyan''' ({{Bi-grc|Βασιλεία τῶν Σελευκιδῶν|Basileía tōn Seleukidōn}})<ref> Elias Bikerman: Institutions des Séleucides. Librairie Orientaliste Paul Geuthner, Paris 1938.</ref>, carinan [[seleukî]] wek [[selewkî]] jî tê nivîsandin. Bi mirina [[Îskenderê Mezin]], ji aliyê general [[Seleukos I]] ve di sala 312ên BZê de li [[Babîl]]ê hat damezrandin. Împaretorî, di sala 64ên BZê de ji aliyê [[Împeratoriya Romayê]] ve hate hilweşandin. Di demên xweya herî rind de împeratorî di [[Trakya]] de heta hundirên Hindistan çemê [[Îndus]] belav bi bû. Paytexta yekem [[Seleukeia]], li ser [[Dîcle]] ya [[Mezopotamya|Mezopotamyayê]] bû (dijberî [[Ktesiphon]]). Piştî wê, paytext [[AntiokheiaAntîoxeia]] (iroj [[Antakya]]) bû. Seleukos I seleukî her du bajar ava kirin.<ref> Edwyn Robert Bevan: The House of Seleucus. 2 Bände, Edward Arnold, London 1902 (Nachdruck, Routledge & Kegan Paul Ltd., London 1966).</ref>
 
== Sînor ==
Împeratoriya seleukî ne di paytexteke de, lê ji çend deran de dihat kargerkirin. Ji wan navçeyan ya herî giring Sûrî bû. Li Sûriyê derve [[Mezopotamya]], [[Babîl]], rojavaya [[Îran]]ê û [[Anatoliya]] hin navçeyên din ên giring bûn.
 
Di demên aşitiye de bi gelemperî împerator li Sûriyê diman. Navenda împeratorîye wek ''Tetrapolis'' (ango, "Çar Bajar") dihat navend û ji van çar bajaran [[Antiochia|AntiokhiaAntîoxeia]] li rojhelat (îroj, [[Antakya]]), [[Seleukia Pieria]], [[Latakia]] (îroj, ''Laziqiye'') û [[Apameia]] (îroj, ''Efemiya'') pêk dihat.
 
Paytextên ji bo [[Satrap]]ên jor, rojhelata împaratoriyê, [[Tisfûn]] bû. Ji Tisfûn [[satrap]]ên [[Împeratoriya Pers]]a yên berê wek [[Mezopotamya]], [[Babîl]], [[Şûşa]], [[Persis]], [[Medya]] û [[Kermanî]] dihat kargerkirin. Li bakura wê derê [[Ermenistan]], [[Azerbaycan]], [[Eşkaniya]] û Balaxistan he bû.