Frank Whittle
Di vê gotarê de agahiyên bingehîn ên li ser mijarê kêm in an jî nîn in. |
Sir Frank Whittle (1907 - 1996) efserekî hewayî yê brîtanî bû. Ew li Cambridge perwerde bû, ew çû Hêza Hewayî ya Brîtanî û dest bi lêkolîna xwe ya li ser pêşxistina motora jet kir.
Frank Whittle | |
|---|---|
 | |
| Navê rastî | Sir Frank Whittle  |
| Jidayikbûn | 1ê hezîrana 1907an |
| Mirin | 9ê tebaxa 1996an Columbia |
| Sedema mirinê | Kansera kezebê (Sedemên sirûştî) |
| Cihê goristanê | Lincolnshire |
| Hevwelatî |  Keyaniya Yekbûyî Brîtanî |
| Perwerde |
|
| Pîşe |
|
| Xelat |
|
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêre | |
Ji 1946-1948 Whittle di warê motorê de wekî şêwirmendê teknîkî yê dewletê xebitî. Di sîhsala sedsala bîstan de serketinek mezin a endezyariyê rû da, motora jet hate dahênandin, û ev dahênan bû sebeba veguheztina balafirê navgînek veguhastina bilez a di navbera parzemînên cîhanê de. Frank Whittle di Hêza Hewayî ya Keyanî ya Brîtanî de efserek bû û karîbû vê motora jetê di destpêka sihiyan de çêbike. Ew motorek e ku bi teoriya bertekê dixebite. Ger piston hewayê ji motorê paşde vekişand, dê balafir pêş de biçûya. This ev teorî di motorên jet de heya îro bi rengek berdewam dike. Pêvajoya pêsketina balafirê pêvajoyek domdar e ku hewaya ku ji motorê derdikeve lewheyên ku pistonê digerînin dişoxilîne, ji ber vê yekê piston dîsa hewa nû dikişîne. Jet di warê aboriya sotemeniyê û parastina perçên mekanîkî de ji balafira propeller çêtir tê hesibandin. Whittle di 1930-an de dahênana xwe patent kir. Di sala 1937-an de wî motora yekem çêkiribû û li Erdê hatibû ceribandin. Ji ber vê yekê, Brîtanya di cîhanê de bû yekemîn welatê ku xwediyê motorek jet e. Lê Hans von-ê Alman di heman demê de balafirek jet îcad kiribû û balafira wî di 1936-an de piştî zayînê yekem firîna xwe li Almanyayê kir. Dema ku balafira ezmûnî ya yekem a Brîtanî di 1938-an de firîna xweya yekem kir.
Frank Whittle di 1-ê Hezîrana 1907-an de, li Coventry, rojavayê Englandngilîztan, ji dayik bû, û piştî du hewildanên serneketî yên ku beşdarî Hêza Hewayî ya Keyanî bû ji ber nebûna bilindbûna xwe, wî di 1923 de ev bi dest xist, ku 5 sal şûnda bibe pîlot.
Wekî xwendekar, Whittle di dema teza xwe de destnîşan kir ku divê balafir li bilindahiyan bifirin, ku berxwedana hewayê lê kêm e, û ji bo ku bigihîjin vê bilindahiyê divê leza mezin pêk were, û ev e ger ku motorên rêkûpêk wê peyda nekin, ji ber vê yekê Whittle di hundurê banê hewa de fanek bikar anî da ku herikînek bilez a hewayê çêbike. Ji bo ku balafir zûtir û bi vexwarina sotemeniyê kêmtir beramberî motorek berepaş (motora piston) bide.
Di sala 1935-an de, Whittle piştgiriyek darayî peyda kir, û wî bi hevkariya Hêza Hewayî ya Keyanî ji bo motorê sêwiranek prototîp çêkir, lê encam dilşewat nebûn, ji ber vê yekê wî biryar da ku motorê bi rengek cûda çêbike, û di dawiya projeyê de di sala 1941-an de motor ji bo ceribandinê amade bû, ku firîna xweya yekem di 15-ê Tîrmehê de bike. sal Motora turbojetê bandora xwe, bi taybetî li USA, ku vê teknolojiyê bi dilgermî hembêz kiriye, bandoriya xwe îsbat kir.
Whittle di sala 1948-an de bi pileya Albay Colonel teqawid bû, ku piştî demek kurt çû Dewletên Yekbûyî yên Amerîkayê da ku bibe profesor li Akademiya Behrê ya Dewletên Yekbûyî yên li Annapolis, û ew di 9-ê Tebaxa 1996-an de mir.