Eyloyê zêrîn

(Ji Qertel hat beralîkirin)
Ji bo maneyên din, li Eylo binêre.
Eylo
Eyloyê zêrîn
Dabeşandina zanistî
Cîhan: Animalia
Filûm: Chordata
Çîn: Aves
Kom: Accipitriformes
Famîle: Accipitridae
Cins: Aquila
Cure: A. chrysaetos
Navê zanistî yê latînî
Aquila chrysaetos
(Linnaeus, 1758)
Bilavbûna eyloyan li cîhanê
Keskê vekirî: Cihên ku lê hêlîn çêdikin
Hêşîn: Li zivistanê
Keskê tarî: Tevahiya salê

Eylo, helo, daraş, wirxal, xertel, qertel an jî eyloyê zêrîn[2] (Aquila chrysaetos), cureyekî eyloyan Aquilla e.

Şayes biguhêre

 
Eyloyekî nîvemzin

Eylo di nav balindeyên dirende de xwediyê baskên herî mezin in, 78 cm dirêj e û firehiya di navbera herdu baskên wî de digihe 190-230 cm. Rengê eyloyê qehweyî tarî ye.

Reftar biguhêre

Xwarin biguhêre

Eylo nêçîrê çûk, xijende û guhandarên biçûk dikin û dixwin. Ji ber jehriya dermanên çandinî hejmara eyloyan kêm dibe.

Pirbûn biguhêre

Eylo li serê zinarên bilind hêlînên xwe çêdikin.

Belavbûn û jîngeh biguhêre

Bêjenasî biguhêre

Peyva eylo wek peyva pehlewî aluh, aloh[3] e. Di îngilîzî de eagle û di latînî de aquila ye. Îhtimala mezin ev peyvan ji hev hatine. Lê belê, li gorî hin çavkaniyên din[çavkanî hewce ye] ti têkiliya peyva kurdî «eylo, helo» û hwd., bi înglîzî û latînî ra tun e. Ev peyva bi medî [*rzifya-], avestî [ǝrǝzifiiya-], sanskrîtî [rjipya-] «helo, eylo, qertal» va girêdayî ye. Li gorî dengnasiya dîrokî divêt di zmanê hîndî-ewrupî yê bingehîn da wekî [*rgyi-ptyo-] dayî bibe[çavkanî hewce ye].

Wek sembol biguhêre

Kurd biguhêre

 
Nîşana Herêma Kurdistanê

Alban biguhêre

 
Nîşana Komara Albanyayê


Pêşangeh biguhêre

Çavkanî biguhêre

  1. BirdLife International (2012). "Aquila chrysaetos". IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.1. International Union for Conservation of Nature. Roja wergirtinê: 16 tîrmeh 2012. {{cite web}}: Invalid |ref=harv (alîkarî)
  2. gor wateya navê bi îngilîzî
  3. Michael Chyet (2003). Ferhenga Kurmancî-Înglîzî. Yale University Press, New Haven û New York.

Girêdanên derve biguhêre