Gumgumoka gawiran an sûsmarê keviran
Dabeşandina zanistî
Cîhan: Animalia
Filûm: Chordata
Çîn: Reptilia
Kom: Squamata
Famîle: Agamidae
Cins: Laudakia
Cure: L. stellio
Navê zanistî yê latînî
Laudakia stellio
(Linnaeus, 1758)
Hevwate
  • Stellio stellio
  • Agama stellio

Gumgumoka gawiran an sûsmarê keviran (Stellagama stellio), cureyekî sûsmaran e ku li ciyên germ dijî ye.

Şayes biguhêre

 
Gumgumoka gawiran

Dirêjiya gumgumoka gawiran nêzî 30 cm.[1]Serê gumgumokê sê goşe ye û pehn e. Dûvik û piyên dirêj in. Rengê gumgumokê qehewî vekirî an tarî ye, lê bi rengê gewr an komirê jî heye.[2]

Etîmolojî biguhêre

Navê wê ya latînî (Agama Stellio) an Laudakia stellio ji bêjeyên (stelliōn-, stēliōn-) ku wateya wê qirtîşê deqderî. Wateya bêjeyê stella, stêr e.

Reftar û hawidor biguhêre

Gumgumoka gawiran an sûsmarê keviran dikane rengê xwe bi kêfa xwe biguhêre û gor hawidorê wê.Lê dema ku dikeve xeterê, rengê xwe diguhêre û bi lez vedişêre di nav keviran da ku bi rastî ciya jiyana wê ye.

Belavbûna erdnîgarî biguhêre

Gumgumoka gawiran xwecihê welatên din: Kîpros, Tirkiye, Yewnan, Îran, Îraq, Sûrî, Libnan, Urdun, Erebistana Siyûdî û Misrê. [3] Li her derê Kurdistanê tê dînê ku bi taybetî nêv qulikên zinar û latan dijî.

Pêşangeh biguhêre

Binecure biguhêre

Gelek binecureyêngumgumokê hene û S. stellio ku belkî mîna cureyekî aloz e.[4] Pir lêkolînên zanistî wê çêbibin û ev cureyeya eger were dabeşandin û belavkirin.[5]

  • Stellagama stellio stellio
  • Stellagama stellio brachydactyla
  • Stellagama stellio cypriaca
  • Stellagama stellio daani
  • Stellagama stellio picea
  • Stellagama stellio salehi
  • Stellagama stellio vulgaris

Çavkanî biguhêre

  1. ^ Arnold, E.N. and Ovenden, D. (2002) A Field Guide to the Reptiles and Amphibians of Britain and Europe. Second Edition. HarperCollins Publishers, London.
  2. ^ Arnold, E.N. and Ovenden, D. (2002) A Field Guide to the Reptiles and Amphibians of Britain and Europe. Second Edition. HarperCollins Publishers, London.
  3. ^ Amr, Z.S.S., Al Johany, A.M.H., Akarsu, F., Üzüm, N., Kumlutaş, Y., Baha El Din, S., Lymberakis, P., Hraoui-Bloquet, S., Ugurtas, I.H., Werner, Y.L., Disi, A.M., Tok, V., Sevinç, M., Sadek, R., Crochet, P.-A., Kaska, Y., Avci, A. & Yeniyurt, C. 2012. Stellagama stellio. In: IUCN 2013. IUCN Red List of Threatened Species
  4. ^ Amr, Z. S. S., et al. 2012. Stellagma stellio. In: IUCN 2012. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2.
  5. ^ Baig, K. J., et al. (2012). A morphology-based taxonomic revision of Laudakia Gray, 1845 (Squamata: Agamidae). Vertebrate Zoology 62(2) 213-60.

Girêdanên derve biguhêre